Bizans Imperatorlarinin Siyahisi - Wikipedia

272-337 (65 yaş)

– 22 may 337

• Parçalanmış Roma imperiyasını yenidən birləşdirdi və paytaxtı Konstantinopola köçürdü.
• Xristianlığı qəbul edən ilk Roma imperatorudur.
• 325-ci ildə Birinci Nikeya Kilsə Məclisini çağıraraq xristianlığın təməl anlayışlarını müzakirə və təsdiq etdi.
• Ölüm yatağındaykən vəftiz edilmişdir.

317-361 (44 yaş)

– 3 noyabr 361

• Atasının ölümünün ardından babası Konstansi Xlorun ikinci evliliyindən doğulan bütün qohumlarını qətlə yetirdi.
• İmperiyanı qardaşları Konstantin və Konstans arasında bölüşdürdülər.
• Şərqdə Sasanilərlə mübarizə aparmışdır.
• Taxt uğrunda başlayan üsyanlarla mübarizə aparmışdır.

331-363 (32 yaş)

– 26 iyun 363

331-364 (33 yaş)

– 17 fevral 364

321-375 (54 yaş)

– 17 noyabr 375

328-378 (49 yaş)

– 9 avqust 378

359-383 (24 yaş)

– 19 yanvar 379

347-395 (48 yaş)

– 17 yanvar 395

377-408 (31 yaş)

– 1 may 408

401-450 (49 yaş)

– 28 iyul 450

392-457 (65 yaş)

– 27 yanvar 457

401-474 (73 yaş)

– 18 yanvar 474

467-474 (7 yaş)

– noyabr 474

425-491 (65 yaş)

avqust 476 – 9 aprel 491 ⁽²⁾

?-?

– avqust 476

431-518 (87 yaş)

– 9 iyul 518

450-527 (77 yaş)

– 1 avqust 527

482-565 (83 yaş)

– 14 noyabr 565

?-578

– 5 oktyabr 578

?-582

– 14 avqust 582

539-602 (63 yaş)

– 27 noyabr 602

547-610 (63 yaş)

– 5 oktyabr 610

575-641 (65 yaş)

– 11 fevral 641

612-641 (29 yaş)

– 25 may 641

626-642 (16 yaş)

– 5 noyabr 641

630-668 (37 yaş)

– 15 iyul 668

650-685 (35 yaş)

– 10 iyul 685

669-711 (42 yaş)

?-706

– 698

• II Yustinianı taxtdan devirərək hakimiyyəti ələ aldı.
• Şimali Afrikada məğlub olub qaçan əsgərlər tərəfindən ələ alınan donan tərəfindən taxtdan endirildi.
• Vaxtilə taxtdan endirdiyi II Yustinianın ikinci səltənətində edam olundu.

?-706

– 705

• Leontini taxtdan devirərək hakimiyyəti ələ aldı.
• Ərəblərə qarşı mübarizə aparmışdır.
• Bulqarların dəstəyini qazanan II Yustinian tərəfindən taxtdan endirildi və edam olundu.

?-713

– 3 iyun 713

?-719

– 715

?-754

– 25 mart 717

685-741 (56 yaş)

– 18 iyun 741

• III Feodosini devirərək taxta çıxmışdır.
• 22 ildir davam edən anarxiya dönəmi başa çatmışdır.
• Ərəblərin Konstantinopol mühasirəsi əsnasında şəhəri müdafiə etmişdir.
• İkonomaxiya cərəyanını dəstəkləyən ilk imperatordur.

718-75 (57 yaş)

– 14 sentyabr 775

• Bacısının əri Artabasdla taxt mübarizəsi aparmışdır.
• Ərəblərə və bulqara qarşı qələbə qazanmışdır.
• İkonomaxiya cərəyanının qatı tərəfdarı olmuşdur.

?-?

– 2 noyabr 743

• Qaynı V Konstantini devirərək özünü imperator elan etdi.
• Ancaq Anadolu birliklərinin müdaxiləsiylə devrildi.
• Oğullarıyla birlikdə kor edilib kilsəyə həbs olundu.

750-780 (30 yaş)

– 8 sentyabr 780

• Səltənəti boyunca xanımı Afinalı İrinanın təsiri altında qaldı.
• Bulqarlara və ərəblərə qarşı mübarizə apardı.

771-805 (34 yaş)

– 19 avqust 797

• 9 yaşında taxta çıxdığı üçün anası Afinalı İrina taxt naibəsi olmuşdur.
• Anasıyla girişdiyi taxt mübarizəsində məğlub oldu və gözlərinə mil çəkilərək kor edildi.

750-803 (53 yaş)

– 31 oktyabr 802

• Oğlunun səltənətində ilk 10 il taxt naibəsi olmuşdur.
• 1792-ci ildə oğlu tərəfindən ortaq monarx elan edilmişdir.
• Oğlunu devirərək taxta çıxsa da, saray çevrilişiylə özü də taxtdan endirildi.

750-811 (61 yaş)

– 26 iyul 811

• Afinalı İrinanı devirərək taxtı ələ keçirmişdir.
• Bulqar çarı Krum xanla mübarizədə Pliska yaxınlığında məğlub olmuş, ələ keçirilərək edam edilmişdir.

790-812 (22 yaş)

– 2 oktyabr 811

• 803-cü ildə atası tərəfindən ortaq imperator elan edilmişdir.
• Bulqar çarı Krum xanla Pliska yaxınlığındakı döyüşdə ağır yaralanmış, bu vəziyyətdə yeganə imperator elan olunmuşdur.
• 68 günlük səltənətinin ardından bacısının əri Mixail taxta çıxarıldı.

770-844 (73 yaş)

– 11 iyul 813

• Qaynı Stavrakı taxtdan endirərək hakimiyyəti ələ aldı.
• Frank kralı Böyük Karlla sülh bağladı və onun Müqəddəs Roma imperatoru olaraq elan edilməsini təsdiqlədi.
• Bolqarlarla döyüşdə məğlub olmasının ardından taxtdan imtina etdi və ailəsiylə birlikdə kilsəyə çəkildi.

775-820 (45 yaş)

– 25 dekabr 820

• Saray çevrilişiylə hakimiyyəti ələ aldı.
• Bulqarlarla gedən döyüşlərə son qoydu.

770-829 (59 yaş)

– 2 oktyabr 829

• Saray çevrilişiylə hakimiyyəti ələ aldı.
• Üsyan edən slavyan xalqlarıyla mübarizə aparmışdır.

812-842 (30 yaş)

– 20 yanvar 842

• İkonomaxiya cərəyanını dəstəkləyən son Bizans imperatorudur.
• Uzun illər ərəblərlə mübarizə aparmışdır.

840-867 (27 yaş)

– 24 sentyabr 867

• Cəmi 2 yaşında hakimiyyətə gətirildi.
• Saray əyanlarından Vasiley tərəfindən tərtiblənən sui-qəsdlə öldürüldü.

811-886 (75 yaş)

–

29 avqust 886

• 866-cı ildə ortaq imperator elan edildi və bir il sonra saray çevrilişiylə hakimiyyəti ələ aldı.
• Hakimiyyət illəri Bizans imperiyasının çiçəklənmə dövrü olaraq qəbul edilir.

866-912 (46 yaş)

–

11 may 912

• Atasının kimliyi naməlumdur.
• Bulqarlar və ərəblərə qarşı mübarizədə məğlub olmuşdur.

Άλέξανδρος 870-913 (43 yaş)

–

6 iyun 913

Κωνσταντῖνος Πορφυρογέννητος

905-959

(54 yaş)

–

9 noyabr 959

Ῥωμανός

938-963

(25 yaş)

–

15 mart 963

Νικηφόρος Φωκᾶς

912-969

(57 yaş)

–

11 dekabr 969

Ἰωάννης ὁ Τζιμισκής

925-976

(51 yaş)

–

10 yanvar 976

958-1025 (67 yaş)

–

15 dekabr 1025

Κωνσταντῖνος

960-1028

(67 yaş)

–

11 noyabr 1028

Ῥωμανός Ἀργυρός

968-1034

(66 yaş)

–

11 aprel 1034

1010-1041 (31 yaş)

–

10 dekabr 1041

1015-?

–

21 aprel 1042

978-1050 (72 yaş)

–

11 iyun 1042

980-1056 (76 yaş)

11 yanvar 1055 – 31 avqust 1056 ⁽²⁾

Κωνσταντῖνος Μονομάχος

1000-1055

(55 yaş)

– 11 yanvar 1055

?-?

–

30 avqust 1057

1007-1060 (53 yaş)

–

22 noyabr 1059

Κωνσταντῖνος Δούκας

1006-1067

(61 yaş)

–

23 may 1067

Ῥωμανός Διογένης

1030-1072

(42 yaş)

–

1 oktyabr 1071

1050-1090 (40 yaş)

–

mart 1078

Νικηφόρος Βοτανειάτης

1002-1081

(79 yaş)

–

1 aprel 1081

Ἀλέξιος Κομνηνός

–

15 avqust 1118

Ἱωάννης ὁ Κομνηνός

–

8 aprel 1143

Μανουήλ Κομνηνός

–

24 sentyabr 1180

Ἀλέξιος Κομνηνός

–

sentyabr 1183

Ἀνδρόνικος Κομνηνός

–

12 sentyabr 1185

–

8 aprel 1195

Ἀλέξιος Ἄγγελος

–

18 iyul 1203

–

27 yanvar 1204

Ἀλέξιος Ἄγγελος

–

27 yanvar 1204

Ἀλέξιος Δούκας

–

12 aprel 1204

Θεόδωρος Κομνηνὸς Λάσκαρις

–

noyabr 1221

Ἱωάννης Δούκας Βατάτζης

–

3 noyabr 1254

Θεόδωρος Δούκας Λάσκαρις

–

16 avqust 1258

Ἰωάννης Δούκας Λάσκαρις

–

25 dekabr 1261

–

11 dekabr 1282

Ἀνδρόνικος Δούκας Ἄγγελος Κομνηνὸς Παλαιολόγος

–

24 may 1328

–

12 oktyabr 1320

• Atası II Andronik tərəfindən ortaq imperator elan edildi;
• Alanlara, bulqarlara, katalanlara və türklərə qarşı mübarizə aparmışdır.

Ἀνδρόνικος Δούκας Ἄγγελος Κομνηνός Παλαιολόγος

–

15 iyun 1341

• Atası IX Mixail və babası II Androniklə birlikdə ortaq imperator olaraq hakimiyyətə gəldi;
• Atasının ölümündən sonra babasına qarşı taxt mübarizə apardı və onu taxtdan çəkilməyə məcbur etdi;
• Bulqarlara və türklərə qarşı mübarizə aparmışdır.

Ἰωάννης Παλαιολόγος

1 iyul 1379 – 14 aprel 1390⁽²⁾

17 sentyabr 1390 – 16 fevral 1391⁽³⁾

• Hələ 9 yaşında ikən taxta çıxarıldı və naibliyi uğrunda anası Savoyyalı Anna ilə İohann Kantakuzin arasında taxt mübarizəsi başladı;
• Öncə naibi və qaynatası VI İohannla, daha sonra qaynı Matvey Kantakuzin, oğlu IV Andronik və nəvəsi VII İohannla taxt mübarizəsi apardı;
• Bir neçə evlilik vasitəsilə Osmanlı sülaləsiylə sıx əlaqələr qurdu.

Ἰωάννης Παλαιολόγος

–

10 dekabr 1354

• III Andronikin səltənətində mühüm vəzifələrdə xidmət etdi;
• VI İohannın naibliyi uğrunda anası Savoyyalı Anna ilə mübarizə apardı və qalib gəldi;
• Ardından qızını imperatorla evləndirərək özünü və oğlu Matveyi ortaq imperator elan etdi;
• Kürəkəni tərəfindən devrildi və qalan ömrünü kilsədə rahib olaraq yaşadı.

Ἀνδρόνικος Κομνηνός Παλαιολόγος

–

1 iyul 1379

• Atası V İohann tərəfindən ortaq imperator elan edildi;
• Osmanlı sultanı Murad Hüdavəndigarın oğlu Savcı bəylə ittifaq quraraq 1373-cü ildə üsyan etsə də, məğlub oldu və bir gözü kor edildi;
• Genuyalıların dəstəyilə hakimiyyəti ələ alsa da, Osmanlıların müdaxiləsiylə yenidən hakimiyyətdən düşdü.

Ἰωάννης Παλαιολόγος

–

17 sentyabr 1390

• Atası IV Andronikin 1373-cü ildə uğursuz üsyanından sonra onunla birlikdə bir gözü kor edildi;
• Atasının qısa səltənətində ortaq imperator elan olundu;
• Atasının ölümündən sonra babası V İohann və əmisi II Manueli devrirərək hakimiyyəti ələ aldı;
• Əmisiylə sülh bağlayaraq Selumbriyada (indiki Silivri) hökm sürməyə davam etdi;
• 1399-cu ildə baş tutan Konstantinopol mühasirəsində şəhəri cəsarətlə müdafiə etdi.

Μανουὴλ Παλαιολόγος

–

21 iyul 1425

Ἰωάννης Παλαιολόγος

–

31 oktyabr 1448

Κωνσταντῖνος Δραγάσης Παλαιολόγος

–

29 may 1453