Xarkov - Wikipedia

Xarkov

Xarkov - Haqqında Məlumat

Xarkov (ukr. Харків) — Xarkov vilayətinin inzibati mərkəzi olan Ukraynanın şərq hissəsindəki ən böyük şəhərdir. Əhalinin sayına görə Xarkov Kiyevdən sonra Ukraynada ikinci yeri tutur. Vaxtilə şəhər Moskva və Leninqraddan sonra SSRİ-nin üçüncü ölçü üzrə sənaye, elmi və nəqliyyat mərkəzi idi.

Şəhər

Xarkov

ukr. Ха́рків


Bayraq^[d]	Gerb^[d]

50°00′00″ şm. e. 36°13′45″ ş. u.^HGYO

Ölkə

Ukrayna

Vilayət

Xarkov vilayəti

Daxili bölgüsü

9 rayon

Mer

Gennadi Kernes

Tarixi və coğrafiyası

Əsası qoyulub

1630

İlk məlumat

1552

Yaşayış məntəqəsi statuslu

1669

Sahəsi

350^[1]

Mərkəzin hündürlüyü

94-205 m

İqlimi

kəskin kontinental

Saat qurşağı

UTC+2 , yayda UTC+3

Əhalisi

1 000 000 nəfər (2024)

Sıxlığı

4111 nəf./km²

Aqlomerasiya

1 700 000

Milli tərkibi

ukraynalılar^[2], ruslar^[3], yəhudilər, ermənilər

Rəsmi dili

ukrayn dili (1989–)

Rəqəmsal identifikatorlar

Telefon kodu

+380 57

Poçt indeksi

61000–61499

Nəqliyyat kodları

AX, KX / 21

Digər

city.kharkov.ua

Xəritəni göstər/gizlə

Xarkov

Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tarixi

redaktə

Xarkov təxminən 1654-cü ildə qədim rus şəhəri olan Xarkovun yerində yaradılmışdır. 1918-ci ilin fevral-mayında Xarkov Donetsko-Krivorojski Respublikasının paytaxtı rolunu oynayırdı, 1918-ci ilin mart-aprelində Ukrayna Sovet Sosialist Respublikasının paytaxtı olmuşdur, 1919-cu ilin martda — iyununda və 1919-cu ilin dekabrından 1934-cü ilin iyununa qədər Ukrayna SSR-ının paytaxtı olmuşdur.^[4]

Nəqliyyat

redaktə

Müasir Xarkov ölkənin ən böyük nəqliyyat qovşaqlarından biri hesab edilir. Onun içərisindən dəmir və şose yolları keçir, həmçinin beynəlxalq aeroport var. Şəhərin özündə küçə ictimai nəqliyyatının şöbələrə ayrılmış şəbəkəsi fəaliyyət göstərir: marşrut taksiləri, avtobuslar, trolleybuslar, tramvaylar. 1975-ci ildən Xarkovda 3 xətdən ibarət olan və şəhərin 9 inzibati ərazisini birləşdirən metropoliten işləyir.

Təhsil

redaktə

Hal-hazırda Xarkovda müxtəlif mülkiyyət formalarının və akkreditasiyanın səviyyələrinin 69 ali məktəbi mütəxəssisləri hazırlayırlar. Onların arasında 17 universitet və 9 akademiya var.

Xarkovun bir çox ali təhsil müəssisələri, məsələn, XAİ (aviasiya), MTU "XPİ" (politexnik), XAYİ (avtoyol) kimi, yalnız Ukraynada yox, həmçinin onun hüdudları xaricində məşhurdurlar. Xarkovun ali məktəbləri ən müxtəlif ixtisaslaşmalara malikdir: texniki, aqrar, hərbi, tibbi, iqtisadi. Xarkovun ali təhsil müəssisələrində 200 mindən çox tələbə oxuyur, və onlardan arasında təxminən 12 mini xarici tələbələrdir.

Həmçinin şəhərdə 142 elmi tədqiqat institutu, 16 muzey, şəhər şəkil qalereyası, 6 dövlət teatrı və 80 kitabxana işləyirlər.

Əhalisi

redaktə

Xarkovun 65%-dən çox sakini rus dilini öz ana dili hesab edirlər.

Xarkovun diqqətəlayiq yerlərinin arasında xarkovlular özləri azadlıq meydanını adlandırırlar, hansı ki, şəhərin mərkəzi sahəsidir; Xarkov planetarisi; hələ Rusiya imperiyası dövründə açılmış Xarkov heyvanat parkı; MDB-da ən böyük olan Xarkov delfinariumu, həmçinin şəhərin əsas Metallist stadionu, hansında ki, eyni adlı yerli futbol klubu öz oyunlarını keçirir. Xarkov şəhərinin əhalisini təxminən 1,5 milyon daimi sakin təşkil edir. Şəhərdə cəmi 111 millətin nümayəndələri yaşayırlar.