Bayburdlu Oymagi - Wikipedia

Tayfanın adından bəlli olur ki, onlar ilk öncə Şərqi Anadoluda, Ərzurumdan şimal-qərbdə yerləşən Bayburddan köçüb bu bölgəyə gəlmişdirlər. Bu tayfa Səfəvi imperiyasını yaradan Qızılbaş tayfalarından biri olmuşdur.^[1] Bu tayfanın başçısı olan Qaraca İlyas Bayburdlu I Şah İsmayılın Ağqoyunlu hökmdarı Əlvənd Mirzə ilə döyüşdüyü Şərur döyüşündə iştirak etmiş, Qızılbaş ordusunun komandanlarından biri kimi olmuşdur. Bu döyüşdə I İsmayıl Əlvənd Mirzəni darmadağın etmiş və bir qədər sonra Təbrizə daxil olaraq özünü şah elan etmişdir.^[2] I Şah İsmayıl və oğlu I Şah Təhmasib (1524-1576) hakimiyyət illərində Bayburdlu eli Osmanlı sınır-sərhədlərində uc gözətçisi idi. Çuxursəd əyalətinin Şuragil mahalı bu el başçısının tiyul mülkü idi. Qaraxan bəy Bayburdlunun başçılığı ilə bayburdlular Çuxursəddən köçüb Azərbaycana – Qaradağ vilayətinə gəldilər. Onlar Qaradağ və Savalan arasında yerləşən kəndlərdə sakin oldular. Qaraxan bəy və başqa böyüklər Əhər şəhərinə yerləşdilər. Bayburdluların Əhər mahalında öz kəndləri bunlardır: Təzəkəndi Təhmasib, Şəmsabad, Yüzbaşılı, Qalabaşı Şahverdi qışlağı, Alpavut, Qorçu kəndi, Səfixanlı, Nəcəfxanlı, Xızır kəndi, Uluxanlı və s.^[3][4]

I Abbasın dövründə də bu tayfadan görkəmli sərkərdələr çıxmışdır:^[3]

• Şahverdi bəy Bayburdlu - yasavul-e söhbət vəzifəsini icra etmiş və şaha çox yaxın olmuşdur.^[5]
• Murad xan Sultan Bayburdlu - I Abbasın dövründə Qaradağın əmiri və hakimi olmuşdur.^[6]

• Qaradağ tayfaları

• P. Oberling. BĀYBŪRTLŪ. iranicaonline.org. 1988.
• G. Le Strange. Don Juan of Persia. London. 1926.
• Eskandar Beg Monshi. The History of Shaah ‘Abbās the Great (Tārīkh-e ‘Ālamārā-ye ‘Abbāsī), 2 vols. Boulder: Westview Press. R.M. Savory (trans.). 1978.
• Ghulāṃ Sarwar, History of Shāh Ismaʿīl Ṣafawī, Aligarh, 1939. History of Shāh Ismaʿīl Ṣafawī. Aligarh. 1939.