Elza Ibrahimova - Wikipedia
Elza İmaməddin qızı İbrahimova (10 yanvar 1938, Hacıqabul – 11 fevral 2012, Bakı) — Azərbaycanlı bəstəkar, Azərbaycan Respublikasının (2008) və Dağıstanın xalq artisti[1][2], milliyətcə ləzgidir[3].
Elza İbrahimova | |
---|---|
Ümumi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 10 yanvar 1938 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 11 fevral 2012 (74 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri | |
Musiqiçi məlumatları | |
Fəaliyyəti | bəstəkar |
Fəaliyyət illəri | 1969-cu ildən |
Təhsili | |
Mükafatları | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
redaktəElza İbrahimova 1938-ci ildə Hacıqabul (Qazıməmməd) şəhərində anadan olmuşdur. Bakıda 8 saylı musiqi məktəbini, 1957-ci ildə A. Zeynallı adına orta ixtisas musiqi məktəbinin bəstəkarlıq sinfini, 1964-cü ildə Ü. Hacıbəyov adına Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasının (indiki Bakı Musiqi Akademiyası) bəstəkarlıq şöbəsini bitirmişdir. Hələ uşaq yaşlarından musiqiyə olan böyük məhəbbəti valideynləri tərəfindən dəyərləndirilir və o musiqi məktəbinə yazılır.[4].
Yaradıcılığı
redaktəElza İbrahimova 1969-cu ildə ilk mahnısını bəstələyir. Məmməd Rahimin sözlərinə bəstələnmiş "Yalan ha deyil" mahnısının ilk ifaçısı Şövkət Ələkbərova olur. Azərbaycanda tanqo ritmini estradaya gətirən ilk bəstəkarlardan biri olan Elza İbrahimovanın Rəfiq Zəkanın sözlərinə bəstələdiyi "Qurban verərdim" əsəri sovet dövründə bədii şura tərəfindən o qədər də yaxşı qarşılanmır. Çünki tanqonun burjua ahənginin sovet ruhuna uyğun gəlmədiyi bildirilir, amma sonradan "Qurban verərdim"lə bərabər "Sən mənə lazımsan" (söz. Əliağa Kürçaylı), "Bağçadan keçmisən" (söz. Ə. Əlibəyli) və sair tanqo ritmində yazılmış musiqilər bəstəkarın sevilən mahnıları siyahısına qoşulur.[4]
Yaradıcılığı təkcə estrada janrı ilə kifayətlənməyən bəstəkar diplom işi üçün yazdığı fortepiano və orkestr üçün üçhissəli konsert, "Afət", "Şeyx Şamil" və "Yanan laylalar" operalarının, həmçinin Azərbaycanda neft sənayesinin 130 illiyi münasibətilə neftçilərə həsr olunmuş himnin də müəllifidir.
Yaradıcılığında bir-birindən maraqlı, orijinal mahnılarla bərabər romanslar, sonatalar, kvartetlər də bəstələyib. Bəstəkarın Rəşid Behbudovun ifasında səslənən "Ey vətən" əsəri bütün dünyada Azərbaycanı tərənnüm edən mahnılardan biri olmuşdur. Azərbaycan şairlərinin yüzlərlə şeirlərinə və rus dillərində onlarla poetik nümunəyə musiqi yazmışdır.
1992-ci ildə Azərbaycan Respublikasının əməkdar incəsənət xadimi adına layiq görülmüşdür.[5]
2008-ci ildə Azərbaycan Respublikasının xalq artisti adına layiq görülmüşdür.[6]
Uzun sürən xəstəlikdən sonra 11 fevral 2012-ci ildə 74 yaşında vəfat etmişdir. Bəstəkar İkinci Fəxri Xiyabanda dəfn olunmuşdur.[7]
Əsərləri
redaktə- "Afət" operası (əsərin müəllifi: Hüseyn Cavid)
- "Yanan laylalar" operası (libretto – Ramiz Heydər, 1992);
- Z. Ziyadoğlunun söz. solist və simfonik orkestr üçün "Neftçilər himni" (2001).
- "Dünya sevənlərindi" kinofilminə musiqi (1998).
- R. Heydər, B. Vahabzadə, O. Qoçulu, V. Əziz, V. Səmədoğlu, R. Əfəndiyeva və b. şairlərin söz. mahnı və romanslar (1990 – 2001).
- Maykl Ceksonun xatirəsinə "Rekviyem", 2009
- B. Vahabzadə söz. "Gecələr bulaq başı"
- Z. Ağayeva söz. "Yoxluğunu bilə-bilə"
- Y. Həsənbəyov söz. "Sən bir nəğmə mən bir nəğmə"
Filmoqrafiya
redaktəXatirəsi
redaktə22 dekabr 2017-ci ildə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev Elza İbrahimovanın 80 illik yubileyinin keçirilməsi haqqında sərəncam imzalamışdır.[8]
İstinadlar
redaktə- ↑ "Elza İbrahimova". 2016-03-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-11-24.
- ↑ "Elza İbrahimova vəfat etmişdir (rus dilində)". 2019-01-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-02-12.
- ↑ "Elza İbrahimova - iki xalqın qızı (rus dilində)". 2019-07-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-06-01.
- ↑ 1 2 "Tanımadığınız məşhur". modern.az. 10.01.2019. 2019-01-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17.01.2019.
- ↑ president.az. "E. İ. İbrahimovaya "Azərbaycan Respublikasının əməkdar incəsənət xadimi" fəxri adının verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı". e-qanun.az. 12.06.1992. 2017-09-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17.01.2019.
- ↑ president.az. "Azərbaycan Respublikasının mədəniyyət xadimlərinə "Azərbaycan Respublikasının xalq artisti" fəxri adının verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı". e-qanun.az. 23.06.2008. 2017-09-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17.01.2019.
- ↑ "Görkəmli bəstəkar Elza İbrahimova ilə vida mərasimi keçirilib". trend.az. 11.02.2012. 2019-12-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17.01.2019.
- ↑ "3532 - Elza İbrahimovanın 80 illik yubileyinin keçirilməsi haqqında". e-qanun.az. 2022-10-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-10-19.
Xarici keçidlər
redaktə- Elza İbrahimova — iç dünyamızın rəssamı… Arxivləşdirilib 2016-03-05 at the Wayback Machine
- Elza İbrahimova-Musiqiyə köklənən ömür Arxivləşdirilib 2011-06-27 at the Wayback Machine