Emeliyyat Sistemlerinin Xronologiyasi - Wikipedia

Emeliyyat Sistemlerinin Xronologiyasi

Əməliyyat_sistemlərinin_xronologiyası - Haqqında Məlumat

Bu məqalənin giriş hissəsi yoxdur.

Zəhmət deyilsə, məqaləyə təqdimat xarakterli giriş əlavə edin. Məqalənin preambulasında əsas və əhəmiyyətli detallara yer verməyə çalışın. Məqalənin preambulası ilə bağlı mübahisə yaranıbsa, müzakirə səhifəsinə baş çəkin.

Bu məqalə 1955-ci ildən bu günümüzədək əməliyyat sistemlərinin yaranması və inkişafı haqqındadır.

1950-ci illər

redaktə

1955-ci il
- General Motors Operating System, IBM 701^[1] üçün GM OS
1957-ci il
- BESYS (Bell System)

1960-cı illər

redaktə

1960-cı il
- IBSYS (IBM 7090 и IBM 7094)
1961-ci il
- CTSS (Compatible TimeShare System)
- Burroughs MCP (Burroughs Master Control Program)
1962-ci il
- GCOS (General Comprehensive Operating System)
1963-cü il
- AN/FSQ-32
1964-cü il
- Dartmouth Time Sharing System
- EXEC 8
- OS/360 (elan edilib)
- TOPS-10
- SCOPE (CDC 3000)
1965-ci il
- Multics (elan edilib)
- BOS/360 (Basic Operating System)
- TSOS/VMOS
- OS/360 (təqdim olunub)
- Tape Operating System (TOS)
1966-cı il
- DOS/360 (IBM)
- MS/8
1967-ci il
- ACP (IBM)
- CP/CMS
- ITS
- WAITS
1968-ci il
- Диспетчер-68
- TSS-8
1969-cu il
- TENEX
- Unix

1970-ci illər

redaktə

1970-ci il
- DOS/BATCH 11 (PDP-11)
- RT-11 (PDP-11)
1971-ci il
- OS/8
1972-ci il
- RDOS
- VM
1973-cü il
- Alto OS
- RSX-11D
- VME
1974-cü il
- MVS
1976-cı il
- CP/M
- TOPS-20
1978-ci il
- Apple DOS 3.1 (əvvəllər Apple OS)
- TripOS
- VMS
- Lisp Machine (CADR)
- UCSD P-System
1979-cu il
- Apple DOS 3.2
- POS

1980-ci illər

redaktə

1980-ci il
- Apple DOS 3.3
- OS-9
- QDOS
- SOS
- XDE (Tajo) (Xerox Development Environment)
- Xenix
1981-ci il
- MS-DOS
1982-ci il
- SunOS (1.0)
- Ultrix
1983-cü il
- Lisa OS
- Coherent
- ProDOS
1984-ci il
- Macintosh OS (System 1.0)
- QNX
- UniCOS
- Venix 2.0
- TR-DOS
1985-ci il
- AmigaOS
- Atari TOS
- MIPS OS
- Microsoft Windows 1.0
1986-cı il
- Plan 9
- AIX
- GS/OS
- HP-UX
1987-ci il
- Arthur
- IRIX (3.0 bu ilk SGI versiyasıdır)
- Minix
- OS/2 1.0 (tamekranlı tekst rejimi, coxəməliyyatlılıq)
- Microsoft Windows 2.0
1988-ci il
- DR-DOS (Digital Research)
- A/UX (Apple Computer)
- LynxOS
- MVS/ESA
- OS/400
- NT OS/2 (hazırlama başlanmışdır; hələ hazırlıq mərhələsində ƏS-i Windows NT çevrilmişdir)
1989-cu il
- NeXTSTEP (1.0)
- RISC OS
- SCO UNIX (release 3)
- OS/2 1.1 (PMShell -in pəncərə örtüsü)

1990-cı illər

redaktə

1990-cı il
- AmigaOS 2.0
- BeOS (v1)
- OSF/1
- GNU/Hurd
- Windows 3.0
1991-ci il
- Linux (ядро) и GNU/Linux
- OS/2 v2.10 (iş stolunun qrafik pəncərə örtüsü)
1992-ci il
- AmigaOS 2.1
- AmigaOS 3.0
- Solaris ('həmçinin' SunOS 2.0 adı ilə tanınır)
- Windows 3.1
1993-cü
- FreeBSD
- Slackware 1.0
- NetBSD
- Windows NT 3.1 ('ilk dəfə rəsmi olaraq NT adlandırılıb')
1994-cü il
- AmigaOS 3.1
- OS/2 Warp 3.x (şəbəkə protokolu, İnternet-brauzer)
1995-ci il
- Debian 0.93R6
- Digital UNIX (həmçinin Tru64 adı ilə tanınır)
- OpenBSD
- OS/390
- Windows 95
1996-cı il
- Debian 1.1 (Buzz)
- Debian 1.2 (Rex)
- Windows NT 4.0
1997-ci il
- Debian 1.3 (Bo)
- EPOC
- Inferno
- Mac OS 7.6 (ilk dəfə rəsmi olaraq Mac OS adlandırılıb)
- SkyOS
1998-ci il
- Debian 2.0 (Hamm)
- ReactOS
- Windows 98
1999-cu il
- AmigaOS 3.5
- AROS
- Debian 2.1 (Slink)
- Mac OS 8

2000-ci illər

redaktə

İl-Ay	Windows	Apple	BSD	Linux	Digər
2000–?					z/OS
2000–?					z/VM
2000–01
2000–02	Windows 2000^[2]				Solaris 8
2000–03			FreeBSD 4.0	Red Hat Linux 6.2E	AtheOS BeOS R5
2000–04
2000–05
2000–06			OpenBSD 2.7		Plan 9 Üçüncü redaktə^[3]
2000–07
2000–08				Debian 2.2	MorphOS 0.1^[4]
2000–09	Windows Millennium Edition^[5]			SUSE Linux 7.0
2000–10					z/OS MorphOS 0.2
2000–11
2000–12			NetBSD 1.5 OpenBSD 2.8		AmigaOS 3.9^[6] HP-UX 11i
2001–01
2001–02					MorphOS 0.4^[7]
2001–03		Mac OS X Cheetah (v10.0)
2001–04
2001–05					AIX 5L 5.1
2001–06			OpenBSD 2.9
2001–07					eComStation 1.0
2001–08					Haiku^[8]
2001–09		Mac OS X Puma (v10.1)
2001–10	Windows XP^[9] Windows XP 64-bit Edition 2002^[10]				Novell NetWare 6.0
2001–11
2001–12			OpenBSD 3.0		OS/2 4.52
2002–01					JX microkernel for Java Sanos microkernel for net appliances K42 microkernel for NUMA machines
2002–02
2002–03				Red Hat Enterprise Linux 2.1 AS
2002–04				SUSE Linux 8.0	Plan 9 Dördüncü redaktə^[11]
2002–05			OpenBSD 3.1		Solaris 9 (SPARC)
2002–06
2002–07				Debian 3.0	Syllable 0.4.0^[12]
2002–08		Mac OS X Jaguar^[13] (v10.2)
2002–09	Windows XP Service Pack 1		NetBSD 1.6
2002–10					AIX 5.2
2002–11			OpenBSD 3.2		MorphOS 1.0
2002–12					MorphOS 1.1
2003–01			FreeBSD 5.0		Solaris 9 (x86) JNode^[14] – JavaOS varisi
2003–02					MorphOS 1.2 ReactOS 0.1.0
2003–03	Windows XP 64-bit Edition 2003^[15]				MorphOS 1.3
2003–04	Windows Server 2003
2003–05			OpenBSD 3.3	Red Hat Enterprise Linux 2.1 ES
2003–06					OpenVMS 8.0
2003–07
2003–08					Novell NetWare 6.5 MorphOS 1.4
2003–09					HP-UX 11i v2
2003–10		Mac OS X Panther (v10.3)		Red Hat Enterprise Linux 3 SUSE Linux 9.0
2003–11			OpenBSD 3.4	Fedora Core 1
2003–12				Linux 2.6.0^[16]
2004–01				Linux 2.6.1	ReactOS 0.2.0
2004–02				Linux 2.6.2, 2.6.3
2004–03				Linux 2.6.4	ReactOS 0.2.1
2004–04				Linux 2.6.5	ReactOS 0.2.2
2004–05			OpenBSD 3.5	Linux 2.6.6 Fedora Core 2
2004–06					ReactOS 0.2.3
2004–07			DragonFly BSD 1.0
2004–08	Windows XP Service Pack 2			Linux 2.6.8	AIX 5.3
2004–09					ReactOS 0.2.4
2004–10				Linux 2.6.9 Ubuntu 4.10
2004–11			OpenBSD 3.6	Fedora Core 3
2004–12			NetBSD 2.0	Linux 2.6.10
2005–01					Solaris 10 ReactOS 0.2.5
2005–02				Red Hat Enterprise Linux 4	OpenVMS 8.2
2005–03	Windows Server 2003 Service Pack 1 Windows XP Professional x64 Edition			Linux 2.6.11 Novell Open Enterprise Server
2005–04		Mac OS X Tiger (v10.4)	DragonFly BSD 1.2	Ubuntu 5.04	ReactOS 0.2.6
2005–05			OpenBSD 3.7
2005–06				Linux 2.6.12 Fedora Core 4 Debian 3.1
2005–07
2005–08				Linux 2.6.13	ReactOS 0.2.7
2005–09
2005–10				Linux 2.6.14 Ubuntu 5.10 SUSE Linux 10.0	ReactOS 0.2.8
2005–11			FreeBSD 6.0 OpenBSD 3.8
2005–12			NetBSD 3.0		ReactOS 0.2.9
2006–01			DragonFly BSD 1.4	Linux 2.6.15	Solaris 10 1/06
2006–02
2006–03	Windows Server 2003 R2			Linux 2.6.16 Fedora Core 5
2006–04
2006–05			OpenBSD 3.9		SymbOS MINIX 3.1.2
2006–06				Linux 2.6.17 Ubuntu 6.06 (LTS)	Solaris 10 6/06
2006–07			DragonFly BSD 1.6
2006–08					BS2000/OSD v7.0^[17] ReactOS 0.3.0
2006–09				Linux 2.6.18	FreeDOS 1.0 OpenVMS8.3
2006–10				Fedora Core 6 Ubuntu 6.10 Slackware 11.0
2006–11	Windows Vista		OpenBSD 4.0	Linux 2.6.19	AmigaOS 4.0 Solaris 10 11/06
2006–12
2007–01			DragonFly BSD 1.8	Bharat Operating System Solutions
2007–02				Linux 2.6.20	Inferno Dürdüncü redaktə
2007–03	Windows Server 2003 Service Pack 2			Red Hat Enterprise Linux 5	ReactOS 0.3.1
2007–04				Linux 2.6.21 Ubuntu 7.04 Debian 4.0
2007–05		iPhone OS 1	OpenBSD 4.1	Fedora 7
2002–06
2007–07				Linux 2.6.22 Slackware 12.0
2007–08			DragonFly BSD 1.10		Solaris 10 8/07
2007–09					HP-UX 11i v3 ReactOS 0.3.3
2007–10		Mac OS X Leopard (v10.5)		Linux 2.6.23 Ubuntu 7.10	OpenVMS 8.3-1H1
2007–11	Windows Home Server		OpenBSD 4.2	Fedora 8 gOS	AIX 6.1,
2007–12			NetBSD 4.0
2008–01				Linux 2.6.24	ReactOS 0.3.4
2008–02	Windows Vista Service Pack 1 Windows Server 2008		DragonFly BSD 1.12 FreeBSD 7.0
2008–03					Singularity 1.1
2008–04	Windows XP Service Pack 3			Linux 2.6.25 Ubuntu 8.04 (LTS)
2008–05			OpenBSD 4.3	Fedora 9 Slackware 12.1	Solaris 10 5/08 OpenSolaris 2008.05 BS2000/OSD v8.0A
2008–06				SUSE Linux 11.0	MorphOS 2.0 ReactOS 0.3.5
2008–07		iPhone OS 2	DragonFly BSD 2.0	Linux 2.6.26
2008–08					STOP 6.5 ReactOS 0.3.6
2008–09					AmigaOS 4.1 z/OS V1R10 MorphOS 2.1
2008–10				Linux 2.6.27 Ubuntu 8.10 Android 1.0	Solaris 10 10/08
2008–11			OpenBSD 4.4	Fedora 10	Singularity 2.0 ReactOS 0.3.7
2008–12				Linux 2.6.28 Slackware 12.2	MorphOS 2.2 OpenSolaris 2008.11
2009–01
2009–02			DragonFly BSD 2.2	Debian 5.0 Android 1.1 ReactOS 0.3.8
2009–03				Linux 2.6.29
2009–04			NetBSD 5.0	Ubuntu 9.04 Android 1.5 ReactOS 0.3.9
2009–05	Windows Vista Service Pack 2		OpenBSD 4.5		Solaris 10 5/09
2009–06		iPhone OS 3		Linux 2.6.30 Fedora 11 Palm webOS 1	AmigaOS 4.1 OpenSolaris 2009.06
2009–07				ReactOS 0.3.10
2009–08		Mac OS X Snow Leopard (v10.6)		Slackware 13.0	MorphOS 2.3
2009–09			DragonFly BSD 2.4	Linux 2.6.31 Android 1.6
2009–10	Windows 7 Windows Server 2008 R2		OpenBSD 4.6	Ubuntu 9.10 Android 2.0	Solaris 10 10/09 MorphOS 2.4
2009–11			FreeBSD 8.0	Fedora 12 openSUSE 11.2
2009–12				Linux 2.6.32	ReactOS 0.3.11

2010-cu illər

redaktə

İl-Ay	Windows	Apple	BSD	Linux	Digər
2010–01				Android 2.1	AmigaOS 4.1 Upd. 1
2010–02				Linux 2.6.33
2010–03
2010–04			DragonFly BSD 2.6	Ubuntu 10.04 (LTS)	AmigaOS 4.1 Upd. 2
2010–05			OpenBSD 4.7	Linux 2.6.34 Fedora 13 Android 2.2
2010–06		iOS 4			MorphOS 2.5 OpenVMS 8.4
2010–07				openSUSE 11.3
2010–08				Linux 2.6.35
2010–09					Solaris 10 9/10 AIX 7.1
2010–10	Windows Phone 7		DragonFly BSD 2.8	Linux 2.6.36 Fedora 14 Ubuntu 10.10	MorphOS 2.6 ReactOS 0.3.12
2010–11			NetBSD 5.1 OpenBSD 4.8	Red Hat Enterprise Linux 6
2010–12				Android 2.3	MorphOS 2.7
2011–01				Linux 2.6.37
2011–02	Windows 7 Service Pack 1			Debian 6.0 Android 3.0
2011–03				Linux 2.6.38 openSUSE 11.4	ReactOS 0.3.13
2011–04			DragonFly BSD 2.10	Ubuntu 11.04 Slackware 13.37
2011–05			OpenBSD 4.9	Linux 2.6.39 Fedora 15 Android 3.1	AmigaOS 4.1 Upd. 1 (for Classic)
2011–06		iOS 5		Google Chrome OS (ilk alındıqda)	9front
2011–07		Mac OS X Lion (v10.7)		Linux 3.0 Android 3.2 HP webOS 3	AmigaOS 4.1 Upd. 3
2011–08
2011–09	Windows Phone 7.5
2011–10				Linux 3.1 Ubuntu 11.10 Android 4.0
2011–11			OpenBSD 5.0	Fedora 16 openSUSE 12.1	BS2000/OSD 9.0 Solaris 11 11/11
2011–12					AmigaOS 4.1 Upd. 4
2012–01			FreeBSD 9.0	Linux 3.2	FreeDOS 1.1
2012–02			DragonFly BSD 3.0		ReactOS 0.3.14 Minix 3.2
2012–03				Linux 3.3 Android 4.0.4
2012–04				Ubuntu 12.04 (LTS)
2012–05			OpenBSD 5.1	Linux 3.4 Fedora 17
2012–06					MorphOS 3.0
2012–07		Mac OS X Mountain Lion (v10.8)		Linux 3.5 Android 4.1 openSUSE 12.2	MorphOS 3.1 AmigaOS 4.1 Upd. 5
2012–08
2012–09	Windows Server 2012	iOS 6		Linux 3.6 Slackware 14.0
2012–10	Windows 8 Windows Phone 8		NetBSD 6.0 OpenBSD 5.2	Ubuntu 12.10	Solaris 11.1
2012–11			DragonFly BSD 3.2	Android 4.2	Haiku R1 Alpha 4
2012–12			FreeBSD 9.1
2013-01				Fedora 18	BlackBerry 10 Solaris 10 1/13
2013-02	Windows Phone 7.8
2013-03				openSUSE 12.3
2013-04			DragonFly BSD 3.4	Linux 3.9 Ubuntu 13.04
2013-05			NetBSD 6.1 OpenBSD 5.3	Debian 7.0	ReactOS 0.3.15 MorphOS 3.2
2013-06				Linux 3.10
2013-07				Fedora 19 Android 4.3
2013-08
2013-09		iOS 7	FreeBSD 9.2	Linux 3.11	MorphOS 3.3 z/OS Version 2.1
2013-10	Windows 8.1 Windows Server 2012 R2	OS X Mavericks (v10.9)		Ubuntu 13.10
2013-11			DragonFly BSD 3.6 OpenBSD 5.4	Fedora 19 Slackware 14.1 openSUSE 13.1 Android 4.4 Linux 3.12
2013-12				Fedora 20	MorphOS 3.4
2014-01			FreeBSD 10.0	Linux 3.13
2014-02					ReactOS 0.3.16 MorphOS 3.5
2014-03				Linux 3.14
2014-04	Windows Phone 8.1			Ubuntu 14.04 (LTS)	Solaris 11.2
2014-05			OpenBSD 5.5
2014-06			DragonFly BSD 3.8	Linux 3.15 Red Hat Enterprise Linux 7	MorphOS 3.6
2014-07
2014-08				Linux 3.16	MorphOS 3.7
2014-09		iOS 8			Minix 3.3
2014-10		OS X Yosemite (v10.10)		Ubuntu 14.10 Linux 3.17
2014-11			OpenBSD 5.6 FreeBSD 10.1 DragonFly BSD 4.0	openSUSE 13.2 Android 5.0	ReactOS 0.3.17
2014-12				Linux 3.18
2015-01
2015-02				Linux 3.19
2015-03
2015-04		watchOS 1		Linux 4.0 Debian 8.0 Ubuntu 15.04
2015-05
2015-06				Linux 4.1	MorphOS 3.9
2015-07	Windows 10
2015-08			FreeBSD 10.2	Linux 4.2
2015-09		OS X El Capitan (v10.11) iOS 9 watchOS 2			z/OS Version 2.2 ^[18]
2015-10				Android 6.0 Ubuntu 15.10	AIX 7.2 ^[19] Solaris 11.3 ^[20]
2015-11	Windows 10 Mobile			Linux 4.3
2015-12
2016-01				Linux 4.4
2016-02					ReactOS 0.4
2016-03			OpenBSD 5.9 FreeBSD 10.3	Linux 4.5
2016-04				Ubuntu 16.04	ReactOS 0.4.1
2016-05				Linux 4.6
2016-06				Slackware 14.2 Fedora 24
2016-07
2016-08	Windows 10 Anniversary Update Windows 10 Mobile Anniversary Update		DragonFly BSD 4.6	Android 7.0 Linux 4.7	ReactOS 0.4.2
2016-09		macOS Sierra (v10.12) iOS 10 watchOS 3
2016-10
2016-11				Oracle Linux 7.3

Həmçinin bax

redaktə

Əməliyyat sistemlərinin siyahısı
Linux distrubutivlərinin siyahısı

İstinadlar

redaktə

↑ "EARLY OPERATING SYSTEMS". 2015-04-10 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-12-13.
↑ "Microsoft Releases Windows 2000 to Manufacturing", Microsoft News Center, 1999-12-15, 2012-01-05 tarixində arxivləşdirilib, İstifadə tarixi: 2011-11-19
↑ "Plan 9 from Bell Labs Overview", Bell Labs, 2008-02-13 tarixində orijinalından arxivləşdirilib, İstifadə tarixi: 2011-11-19
↑ Balaban, Alexandre, Test de MorphOS 0.1 (French), 2000, 2014-01-16 tarixində arxivləşdirilib, İstifadə tarixi: 2011-11-19
↑ "Microsoft Announces Immediate Availability Of Windows Millennium Edition (Windows Me)", Microsoft News Center, 2000-09-14, 2012-01-09 tarixində arxivləşdirilib, İstifadə tarixi: 2011-11-19
↑ "AmigaOS 3.9 release", Amiga History (UK), 2000-12-04, 2013-05-12 tarixində arxivləşdirilib, İstifadə tarixi: 2012-07-22
↑ Schmidt, Ralph, New MorphOS 0.4 Release, 2001-02-15, 2011-10-04 tarixində arxivləşdirilib, İstifadə tarixi: 2011-11-19
↑ Project History, 2014-01-16 tarixində arxivləşdirilib, İstifadə tarixi: 2011-11-19
↑ "Windows XP to Take the PC to New Heights", Microsoft News Center, 2001-08-24, 2010-12-13 tarixində arxivləşdirilib, İstifadə tarixi: 2011-11-19
↑ "Microsoft Unveils Plans for 64-Bit Windows Platform". 2008-01-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-12-13.
↑ "Plan 9 From Bell Labs Fourth Release Notes", Bell Labs, April 2002, 2013-08-27 tarixində orijinalından arxivləşdirilib, İstifadə tarixi: 2011-11-19
↑ What is the history of Syllable? // Frequently Asked Questions, 2011-01-07 tarixində orijinalından arxivləşdirilib, İstifadə tarixi: 2011-11-19
↑ "Jaguar "Unleashed" at 10:20 p.m. Tonight", Apple Inc., 2002-08-23, 2003-10-08 tarixində arxivləşdirilib, İstifadə tarixi: 2011-11-19
↑ "Arxivlənmiş surət" (PDF). 2012-09-15 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-12-13.
↑ "Windows XP 64-bit Edition for Itanium systems, Version 2003 Press release", Microsoft News Center, 2003-03-28, 2011-12-30 tarixində arxivləşdirilib, İstifadə tarixi: 2011-11-19
↑ Kernel.org archive, 2014-02-10 tarixində arxivləşdirilib, İstifadə tarixi: 2011-11-19
↑ News digest August 2006, August 2006, 2011-09-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib, İstifadə tarixi: 2011-11-19
↑ "IBM z/OS Version 2 Release 2 Announcement Letter". 28 July 2015. 2020-01-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-08-23.
↑ "Arxivlənmiş surət". 2020-01-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-12-13.
↑ "Arxivlənmiş surət". 2019-10-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-12-13.

Xarici keçidlər

redaktə

http://www.levenez.com/unix/ – a timeline of UNIX 1969 and its descendants at present
Concise Microsoft O.S. Timeline – a color-coded concise timeline for various Microsoft operating systems (1981–present)
Bitsavers – an effort to capture, salvage, and archive historical computer software and manuals from minicomputers and mainframes of the 1950s, 1960s, 1970s, and 1980s
A brief history of operating systems
Microsoft operating system time-line

Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/?axtar=Əməliyyat_sistemlərinin_xronologiyası&oldid=7837760"