Mirni Ulusu - Wikipedia
Mirnı ulusu (saxa Мииринэй улууhа) — Rusiya Federasiyası, Saxa Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon. İnzibati mərkəzi Mirnı şəhəridir.
Mirnı ulusu | |
---|---|
62°32′ şm. e. 113°57′ ş. u.HGYO |
|
Ölkə | |
İnzibati mərkəz | Mirnı (Yakutiya) |
Tarixi və coğrafiyası | |
Yaradılıb | 12 yanvar 1965 |
Sahəsi |
|
Saat qurşağı |
|
Əhalisi | |
Əhalisi |
|
Rəsmi sayt | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Coğrafiyası
redaktəSahəsi 165,8 min km²-dir. Şimaldan və şimal-şərqdən Olenok ulusu, şərqdən Nyurba və Suntar ulusları, cənubdan Lena ulusu, qərbdən İrkutsk və Krasnoyarsk vilayətləri ilə həmsərhəddir. Bu ərazidə böyük bir anomal vadilərdən biri Ölüm vadisi yerləşir.
Təbii şərait
redaktəRelyefi platodur. Ulusun şimalında Vilyoy yaylası, cənubda Prilensi yaylası yerləşir.
Böyük çayı Vilyoydur. Ulus ərazisində Vilyoy su anbarı yerləşir.
Yanvar ayının orta temperaturu cənubda -32 ° C-dən şimalda -40 ° C, iyulda + 14 ... + 16 ° C arasında dəyişir. İllik yağıntının miqdarı 250-300 mm-dir.
Tarixi
redaktəNüvə partlayışları
redaktə2 oktyabr 1974-cü ildə Udaçnı şəhərindən 2,5 km şimalda, 98 m dərinlikdə, 1,7 kiloton tutumlu yeraltı nüvə partlayışı reallaşır.
24 avqust 1978-ci il, Ayxaladan 39 km şərqdə, Kraton-3 qurğusunda 577 metr dərinlikdə, 19 kiloton tutumlu bir sənaye nüvə partlaması reallaşdırılır.
1976-1987-ci illərdə "Oka", "Vyatka", "Şeksna", "Neva" partlayışlarında tutumu 15 kiloton olan beş partlayış. Mirny şəhərindən 120 km cənub-qərbdə, Srednebotuobinski neft yatağında baş tutur.
Ulusun tarixi
redaktəMirnı rayonu 12 yanvar 1965-ci ildə Lena, Suntar və Olenok rayonlarının ərazilərinin bir hissəsindən qurulmuşdur.
1930-cu ildə müasir Mirnı ulusu ərazisinin bir hissəsini əhatə edən Sadınski rayonu qurulur. Onun ərazisinə Botuobinski, Sadınski, Çuoninski daxil olur. 1948-ci ildə rayon ləğv edilir.
Əhalisi
redaktə- Milli tərkib
2002-ci il siyahıyaalmasına görə əhalisinin 67,5% - ruslar, 9,8% - ukraynalılar, 7,6% - saxalar, 6,5% - tatarlar, 1,3% - buryatlar, qalanları - digər millətlər təşkil edir.
- Urbanizasiya
Şəhər şəraitində (Mirnı və Udaçnı şəhərləri, Ayxal, Almaz, Svetlı və Çernışevski şəhər tipli qəsəbələri) ulus əhalisinin 96,52 % -i yaşayır.
Yerli özünü idarəetmə
redaktəMirnı ulusu ərazisinə 6 şəhər və 3 kənd inzibati vahidliyinə ümumilikdə 14 yaşayış məntəqəsi daxildir[2][3].
Nəqliyyat
redaktəAnabar (Lensk - Mirnı - Çernışevski - Udaçnı) və Vilyoy (Yakutsk - Vilyoysk - Mirnı) avtomobil yolları rayon ərazisindən keçir.
Mirnı və Polyarnıdə hava limanları vardır.
İstinadlar
redaktə- ↑ Оценка численности населения на 1 января 2023 года по муниципальным районам.
- ↑ "Закон Республики Саха (Якутия) от 30 ноября 2004 года N 173-З N 353-III «Об установлении границ и о наделении статусом городского и сельского поселений муниципальных образований Республики Саха (Якутия)»". 2019-09-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-27.
- ↑ "Перечень населённых пунктов, входящих в состав сельских и городских поселений Республики Саха (Якутия)". 2013-07-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-01-14.