Mikroneziya - Wikipedia
Mikroneziya (Yunanca mikros (μικρός) (məna: kiçik) və nesos (νῆσος) (məna: ada) — Sakit Okeanın qərb hissəsində yerləşən və bir sıra kiçik adalardan ibarət olan bir bölgədir.
Mikroneziya təxminən 2100 adanı əhatə edən bir bölgədir, ümumi ərazisi 2,700 km2 (1,000 kv. mil), ən böyüyü 582 km2 (225 kv. mil) əhatə edən Quamdır. Adaların perimetri daxilində ümumi okean sahəsi 7,400,000 km2 (2,900,000 kv. mil) təşkil edir.[1]
Bu bölgə Mikroneziya Federativ Ştatları kimi siyasi bir quruma, eləcə də bir neçə digər ada dövlətlərinə və ərazilərə ev sahibliyi edir. Mikroneziya adı “kiçik adalar” mənasını verir və bu bölgə zəngin tarixi, mədəniyyəti və təbii gözəllikləri ilə tanınır.
- Coğrafiya və adalar
Mikroneziya bölgəsinə təxminən 2000 ada daxildir. Əsas adalar qrupları bunlardır:
1. Mikroneziya Federativ Ştatları (FSM): Yap, Çuk, Ponpey və Kosrae adalarından ibarətdir.
2. Palau: Ətrafında mərcan rifləri və məşhur Rok adaları (Rock Islands) qrupunu ehtiva edir.
3. Marşall adaları: Bikini və Enevetak atolları ilə tanınır.
4. Nauru: Dünyanın ən kiçik müstəqil respublikası.
5. Kiribati: Qismən Mikroneziyada yerləşir.
6. Şimali Marian Adaları: ABŞ-a bağlıdır.
7. Quam: ABŞ-ın ərazisidir.
- İqlim
Mikroneziyada tropik iqlim hakimdir. Bütün il boyu isti hava olur və yağış mövsümü adətən may-oktyabr ayları arasında davam edir.
- Əhali və dillər
Mikroneziya əhalisi Polineziya və Melaneziya xalqları ilə yaxın əlaqələrə malikdir. Əsas dillər bunlardır:
Rəsmi dillər: İngilis dili (bəzi bölgələrdə), yerli dillər (məsələn, Yap dili, Çuk dili).
Hər ada qrupunun öz unikal dili və dialekti var.
- Mədəniyyət
Mikroneziya mədəniyyəti adaların coğrafi ayrılığına baxmayaraq, ümumi xüsusiyyətlərə malikdir:
Dənizçilik: Mikroneziyalılar ən bacarıqlı dənizçilərdən biri hesab olunur. Onların qədim dövrlərdə naviqasiya etmək üçün ulduzlardan istifadə etdiyi məlumdur.
Ənənəvi rəqslər və musiqi: Mədəniyyətin ayrılmaz hissəsidir.
Ənənəvi sənət: Qayıq hazırlanması, toxuculuq və taxta oyma məşhurdur.
- İqtisadiyyat
Mikroneziyanın iqtisadiyyatı əsasən bu sahələrə əsaslanır:
Balıqçılıq: Adaların əsas qida mənbələrindən biridir.
Turizm: Palau və Guamdakı təbii gözəlliklər turistləri cəlb edir.
Kokos məhsulları: Kopra (kokos qurusu) ixrac olunur.
Beynəlxalq yardımlar: Bir çox ada dövləti xarici yardım və ABŞ ilə müqavilələrdən asılıdır.
- Tarix
Qədim Dövr: Mikroneziyada məskunlaşma təxminən 4,000 il əvvəl başlamışdır.
Kəşf: 16-cı əsrdə ispan dənizçiləri bölgəni kəşf etdilər. Daha sonra adalar Almaniya, Yaponiya və sonda ABŞ-ın nəzarətinə keçdi.
Müstəqillik: Mikroneziya Federal Ştatları 1986-cı ildə müstəqillik əldə etdi və ABŞ ilə Azad Assosiasiya Paktı bağladı.
- Məşhur tristik məkanlar
Meduza gölü: Dünyanın ən unikal göllərindən biridir, burada zərərsiz meduzalar yaşayır.
Nan Madol (Ponpey): Mikroneziyanın qədim arxeoloji abidəsi, “Sakit okeanın Venesiyası” kimi tanınır.
Truk: Tarixi döyüş yerləri və dalğıc üçün məşhur mərkəz.
Həmçinin bax
redaktəİstinadlar
redaktə- ↑ Kirch, 2001. səh. 165