Ebdulrehman El Gilani - Wikipedia

Əbdülrəhman əl-Gilani (ərəb. عبد الرحمن الگيلاني‎) və ya tam olaraq Qütbül Əqtəb Naqib əl-Əşrəf Seyid Əbdülrəhman əl-Qədri əl Gilani (11 yanvar 1841, Bağdad, Bağdad əyaləti^[d] – 13 iyun 1927, Bağdad) — İraqın ilk baş naziri.^[1]

Əbdülrəhman əl-Gilani
ərəb. عبد الرحمن الكيلاني النقيب‎
I İraq Baş Naziri
11 noyabr 1920 – 20 noyabr 1922
Monarx	I Feysəl
Sonrakı	Əbdül Möhsün əl-Sədun
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi	11 yanvar 1841(1841-01-11)
Doğum yeri	Bağdad, Bağdad əyaləti[d], Osmanlı imperiyası
Vəfat tarixi	13 iyun 1927(1927-06-13) (86 yaşında)
Vəfat yeri	Bağdad, İraq mandatı[d]
Fəaliyyəti	siyasətçi
Dini	islam

1841-ci ildə Bağdadda sufi ailəsində dünyaya gəldi.^[2] XII əsr sufi alimi Əbdülqadir Gilaninin nəslindəndir.^[3] Bağdaddakı Qureyş qəbiləsinin Bəni Haşim sülaləsinin rəhbəri idi. Həyatının çox hissəsini Osmanlı vətəndaşı olaraq yaşadı və gənclik illərində Osmanlı sultanı II Əbdülhəmidin yanında təlim-tərbiyə aldı.^[1]

Osmanlı imperiyasının parçalanmasından sonra 1920-ci ildə İraqın ilk baş naziri seçildi. İngilislərə yaxınlığı səbəbilə İraq taxt-tacına namizəd göstərilsə də, bunu qəbul etmədi və baş nazir olmağı seçdi. I Feysəlin İraq kralı seçilməsinə qarşı mübarizə aparsa da, buna mane ola bilmədi. Nəticədə istehfa versə də, I Feysəl müxalifəti nəzarət altında saxlamaq üçün bu istehfanı qəbul etmədi və Əbdülrəhman əl-Gilani baş nazir olaraq qaldı.^[3]

Ancaq ölkədə artan ingilis təzyiqinə qarşı çıxdı və 1922-ci ildə vəzifədən öz istəyilə ayrıldı. Qalan illərini evində dövlət məsələlərindən uzaq keçirdi. 13 iyun 1927-ci ildə Bağdadda vəfat etdi. Keçirilən cənazə mərasiminə vəliəhd Qazi əl-Haşim başda olmaqla, bir çox dövlət xadimi qatıldı. Ulu babası Əbdülqadir Gilaninin məzarı yaxınlığına dəfn olundu.^[2]