Sofiyevka Parki - Wikipedia
Sofiyevka parkı (ukr. Софіївка) — Ukraynanın Çerkassi vilayətinin Uman şəhərində yerləşən park.
| Sofiyevka | |
|---|---|
| ukr. Софіївка | |
 | |
| Məlumatlar | |
| Ölkə | |
| Yerləşməsi |
Uman,  Ukrayna |
| Sahəsi | 179,2 ha |
| Yaradılıb | 1796 |
| Ziyartəçi sayı | hər il 500 000 nəfər |
| Saytı | sofiyivka.org.ua |
| Xəritədə yeri | |
 |
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Haqqında
redaktəSahəsi 179, 2 ha olan bu park Uman şəhərinin şimal hissəsində, Çerkassi vilayəti (Mərkəzi Ukrayna), Kamianka çayı yaxınlığında yerləşir. Parkın bəzi əraziləri ingilis parkını xatırladır. Bu gün park hər il onu ziyarət edən 500 min ziyarətçinin məşhur əyləncə yeridir. Sofiyevka XIX əsrin əvvəllərində dünya bağçılıq dizaynının landşaft tərzidir. Park Veymutov şamı, tülpan ağacı, çinar ağacı, ikidilim ginkqo və digərləri olmaqla 2000-dən çox növ ağac və kola (yerli və ekzotik) məxsusdur. Parkın direktoru 1980-ci ildən Ukrayna Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü, biologiya elmləri doktoru İvan Koşenkodur. 1985-ci ildə park "2259 nömrəli kiçik planet Sofiyivka" adlandırılmışdır.
Park problemləri
redaktəParkın əsas problemlərindən biri onun ziyarətçilər tərəfindən ərazisinin çirkləndirilməsidir. Turistlərin kütləvi axını yalnız ekosistemin böhranını dərinləşdirir. Bundan əlavə, yanacaqdoldurma məntəqəsi kimi qonşu tikililər də qoruğun bitki örtüyünə mənfi təsir göstərir[1]. Sofiya eko-muzeyinin tarazlı inkişafı üçün təkcə parkın infrastrukturunu dəstəkləmək üçün vəsait lazım deyil, həm də qonaqların və şəhər sakinlərinin mentalitetində dəyişiklik lazımdır. Park rəhbərliyi ümid edir ki, abidənin YUNESKO-nun Ümumdünya İrs Siyahısına əlavə edilməsi vəziyyəti yaxşılığa doğru dəyişəcək.
Turizm
redaktəPark aprelin 10-dan noyabrın 15-dək hər gün səhər saat 9:00-dan axşam 19:00-a qədər ictimaiyyət üçün açıqdır, üstəlik ilin digər vaxtlarında da ziyarət sifariş etmək mümkündür[2]. Bir ödəniş qarşılığında müxtəlif dillərdə çoxsaylı bələdçilər ziyarətçilərə təqdim olunur.
Parkda ekskursiyalardan əlavə, bərə, qondolada səyahət, yeraltı Axeron çayı boyunca qayıqla səyahət, at sürə və ya həm də faytonda gedə, XIX əsrdə dəbdə olan geyimlərdə şəkil çəkdirə, katamaranlar və avarlı qayıqlara minə bilərsiniz.
Flora pavilyonunda nikah bağlamaq təkcə Uman sakinləri üçün deyil, həm də Ukraynanın digər şəhərlərindən olanlar üçün qeydə alınır.
Parkın ərazisində və onun girişlərinin yaxınlığında çoxsaylı suvenirlər, Uman və Sofievski parkının tarixinə dair kitablar satılır. Burada fast food stendləri vardır.
Qalereya
redaktə
Ədəbiyyat
redaktəPark haqqında ədəbiyyat
redaktə
- Базинер Ф. Краткое описание Царицына сада близ г. Умани Киевской губернии // Журн. М-ва гос. имуществ. — 1851. — 4, ч. II. — С. 79—84.
- Бондар Ю. Софіїні каруселі // Влада і політика. — 2001. — № 18-19. — С. 23.
- Галюк В. Подорож у казку: Мальовничі місця України // Слобідський край. — 1996. — 26 вересня.
- Герейло В. Софіївка — у риштовані // Урядовий кур'єр. — 1996. — 1 серпня. С. 11.
- Горлач Л. Перлина української землі // Київський вісник. — 1996. — 21 вересня.
- Зятьєв С. «Це, що називається, диво-дивне: ні в казках сказати, ні пером написати…» // Народна армія. — 1996. — 21 вересня.
- Иващенко В. Исторический очерк Умани и Царицына сада (Софиевки). — Киев, 1895.
- Косаревський І. Софіївка (Короткий путівник). К. 1970.
- Косаревский И. А. Государственный заповедник «Софиевка» . — К.: Изд-во Акад. архитектуры УССР, 1951. — 117 с.
- Косенко I. С. Дендрологічний парк « Софіївка» .— Умань,2003.— 230 с.
- Косенко I. С., Храбан Г. Е., Мітін В. В., Гарбуз В. Ф. Дендрологічний парк « Софіївка» .— К.: Наукова думка, 1996.— 155 с.
- Кривулько Д. С., Рева М. Л.,Тулупій Г. Г. Дендрологічний парк «Софіївка» .— К.: Вид-во АН РСР,1962. —83 с.
- Курдюк М. Сьогодення «Софіївки» // Сільські вісті. — 2000. — 8 грудня. — С. 4.
- Липа О. Визначні сади і парки України та їх охорона. К. 1960
- Лыпа А. Л.« Софиевка» : Уманский гос. заповедник (1796—1949.-К.: Изд-во АН УССР, 1948.—110 с.
- Пашкевич В. В. Уманский Царицын сад // Вести импер. Рос. о-ва садоводства. — Спб.,1894.-№ 3. — С. 167—179.
- Рогаченко. А. П. Уманское чудо// Будівельник, Киев, 1980
- Софіївка: Історія парку // Краєзнавство та шкільний туризм. — 1996. — № 2.
- Софиевка Фотоальбом / сост. Головерда З. Г. // К. Мистецтво — 1980.
- Усенко П. Спадщина Станіслава Щенського: Парк «Софіївка» — нагадування про минущість пристрастей і вічність краси // День. — 1997. — 25 січня. — С. 6.
- Черченко Ю. «Софиевка» нетленная краса // Украина Центр. — 1996. — 4 октября. — С. 16.
- Ящужинский В. Умань и Царицын сад //Киев. губ. ведомости. —10 и 31 января 1853 г., 16 ян. 1854 г.
- Groza S. Opisanie Zofiowski. — 1843. — Цит. по: Przybylski (1978). Krakow, 1978. — S. 225.
- Themery T. Guide de Sophiowka, surnomme la merveille de l’Ukraine… — Odessa, 1846.
- Trembecki S. Sofiówka w sposobie topograficznym opisana wierszem. — Pisma wszystkie, T. 1—2, oprac. J. Kott. — Warszawa, 1953 (T. 2, Sofiówka s.7—24 ; Objasnienia s. 247—271)
- Trembecki S. Sophiowka: Poeme polonais, traduit vers francais par le comte de Legarde. — Vienne, 1815.<;/small>
- Trembecki S. Zofijówka: Wstęp і objaśnienia Adama Mickiewicza. — Poznan, 1822.
Литература о растительности парка
redaktə- Андржиевский А. Л. Исчисление растений Подольской губернии и смежных с нею мест // Унив. изв. — 1862 (1860). — № 7
- Бонецький С. Деревні та чагарникові породи парку III Інтернаціоналу (кол. «Софіївка») м. Умані // Тр. с.-г. ботаніки. — Харків: Рад. селянин, 1927. — І, вин.4.—С. 189—194.
- Каталог деревьев и кустарников Уманского Царицына сада на 1905 г. — Умань: Типография И. Цейтлина, 1905. — 50 с.
- Колосов И. А., Тулупий Г. Г. Список семян, предлагаемых в обмен Государственным заповедником « Софиевка» : 3 Сб. 1951 г. — Умань: Гортипография, 1951. — 7 с.
- Косенко И. С. Лещина древовидная на Украине. — К.: Наук, думка, 1996. — 108 с.
- Косенко И. С., Митин В. В., Сидорук Т. Н. Список семян, предлагаемых в обмен Уманским Гос. дендрологическим парком « Софиевка» АН УССР в 1991—1993 годах— Умань, 1993 — 13 с.
- Кривулько Д. С., Тулупій Г. Г. Список насіння, що пропонує для обміну дендропарк « Софіївка» Ботанічного саду АН УРСР. — Умань: Міськдрукарня, 1956.—7 с.
- Пачоский И. Очерки флоры окрестностей г. Умани Киевской губернии // Зап. Киев, о-ва естествоиспытателей. — 1886. — 8, вып. 1/2. — С. 317. — 437 с.
- Рогович А. С. Обзор семенных й высших спорових растений, входящих в состав Киевского учебного округа // Унив. мзв. — 1868. — № 7. — С. 87—88.
- Holtz L. Ueber dies Flora Sud-Russland, ins besondere des im Goevernement Kreises Uman // Linnaea. — 1878.
Xarici keçidlər
redaktə
- Rəsmi sayt
- Map of Sofiyivsky park in Uman Arxivləşdirilib 2020-07-31 at the Wayback Machine (ing.)
- History of Park Arxivləşdirilib 2016-03-03 at the Wayback Machine (ing.)
- История и фотоальбом дендропарка «Софиевка» (rus.)
- Любительские фото дендропарка «Софиевка» Arxivləşdirilib 2016-03-06 at the Wayback Machine (rus.)
- Фотоэкскурся по дендропарку «Софиевка», 2014 г. (rus.)
- Описание и фото парка «Софиевка» (rus.)
- Губернская Неделя: «Парк Софиевка — один сплошной масонский символ» (rus.)
- История и описание парка (ukr.)
- ↑ "Зеркало недели". 2007-09-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2007-10-22.
- ↑ "Дендропарк СОФІЇВКА — Офіційний сайт". 2020-08-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-01-07.
