Azerbaycan Gules Federasiyasi - Wikipedia
Azərbaycan Güləş Federasiyası (AGF) — Azərbaycanda güləş idman növünün inkişafı və tənzimlənməsini təmin edən qurumdur. 1993-cü ildə təsis olunub. 8 dekabr 2021-ci ildə AGF-nin Ümumi Yığıncağının növbədənkənar iclası keçirilib və Mikayıl Cabbarov federasiyanın prezidenti seçilib[1].
| Azerbaijan Güləş Federasiyası AGF | |
|---|---|
| Azərbaycan Güləş Federasiyası | |
 | |
| Yaranma tarixi | 1993 |
| Mərkəzi | |
| Prezident | Mikayıl Cabbarov |
| awf.az | |
Tarix
redaktə1993-cü il – Azərbaycan Güləş Federasiyası təsis olunub.[2] AGF 1993-cü ildə Beynəlxalq Güləş Federasiyaları Assosiasiyasına (FİLA, indiki adı ilə UWW) üzv qəbul olunub[3].
1993-1997-ci illərdə Etibar Məmmədov, 1997-2007-ci illərdə Abbas Abbasov, 2007-2018-ci illərdə Fazil Məmmədov və 2018-2021-ci illərdə Namiq Əliyev AGF-nin prezidenti vəzifəsini icra edib.
2021-ci ildə AGF-nin Ümumi Yığıncağının növbədənkənar iclası keçirilib və Mikayıl Cabbarov federasiyanın prezidenti seçilib.[4].
Hüquq və vəzifələri
redaktəAzərbaycan Güləş Federasiyası güləş üzrə idman klublarının və cəmiyyətlərinin könüllülük, üzvlərinin hüquq bərabərliyi prinsipləri əsasında yaradılan, güləş idman növünün Azərbaycanda inkişafını təmin edən qeyri-hökumət təşkilatıdır və fəaliyyəti Azərbaycan Respublikasının ərazisini əhatə edir. Azərbaycan Güləş Federasiyasının hüquq və vəzifələri “Bədən tərbiyəsi və idman haqqında” qanunla tənzimlənir.[5]
Fəaliyyəti və təşkil edilmiş yarışlar
redaktə2002-ci il – Kişilər arasında sərbəst güləş üzrə Avropa Çempionatı isə Bakıda təşkil olunub.[6]
2004-cü il – Azərbaycanda sərbəst güləş üzrə Dünya Kuboku keçirilib.[7]
2007-ci il – Azərbaycanda güləş üzrə dünya çempionatı keçirilib. Həmin mundialda o dövr üçün rekord sayda 92 ölkədən 797 idmançı Bakıda qələbə uğrunda mübarizə aparıb.[8]
2010-cu il – Azərbaycanda güləş üzrə Avropa çempionatı keçirilib.[9]
2012-ci il – Azərbaycanda sərbəst güləş üzrə növbəti Dünya Kuboku keçirilib.[10]
2012-ci il – Bakıda yeniyetmə güləşçilərin dünya çempionatı keçirilib.[11]
2022-ci il – Azərbaycanda ilk dəfə yunan-Roma güləşi üzrə Dünya Kuboku təşkil edilib.[12]
2024-cü il – Azərbaycanda ilk dəfə Olimpiadaya lisenziya qazandıran Avropa Olimpiya Təsnifat turniri keçirilib.[13]
2024-cü il – Azərbaycanda ilk dəfə güləş üzrə U-23 Avropa çempionatı keçirilib.[14]
Əsas uğurlar
redaktəOlimpiya Oyunları
redaktə1996-2024-cü illər – Azərbaycan idmançılarının iştirak etdiyi son 8 Olimpiya Oyunlarınlarında güləşdə 28 medal qazanılıb.
2012-ci ildə Londonda keçirilən Olimpiada medalların əyarına görə, Azərbaycan güləşinin ən uğurlu Olimpiya Oyunları sayılır. [15]
2016-cı ildə Rio de Janeyroda keçirilən Olimpiada medalların sayına görə, Azərbaycan güləşinin ən uğurlu Olimpiya Oyunlarıdır. [16]
| İl | Yarışın adı | Qızıl | Gümüş | Bürünc | Cəmi |
| 2024 |  Fransa
|
0 | 0 | 3 | 3 |
| 2020 |  Yaponiya
|
0 | 1 | 2 | 3 |
| 2016 |  Braziliya
|
0 | 3 | 6 | 9 |
| 2012 | .svg){kind=small} Böyük Britaniya
|
2 | 2 | 3 | 7 |
| 2008 |  Çin
|
0 | 1 | 2 | 3 |
| 2004 |  Yunanıstan
|
1 | 0 | 0 | 1 |
| 2000 |  Avstraliya
|
1 | 0 | 0 | 1 |
| 1996 |  ABŞ
|
0 | 1 | 0 | 1 |
| CƏMİ | 4 | 8 | 16 | 28 |
Dünya Çempionatları
redaktə1993-2024–cü illərdə Azərbaycan güləşçiləri böyüklər arasında dünya çempionatlarında 95 medal qazanıblar.
2009-cu ildə Danimarkanın Herninq şəhərində keçirilən dünya çempionatında rekord nəticə qeydə alınıb. Həmin yarışda güləşçilər 10 (3 qızıl, 4 gümüş, 3 bürünc) medal qazanıb.[17]
2009-cu ildə sərbəst güləş üzrə ən yaxşı nəticə qeydə alınıb. Danimarkada güləş üzrə Azərbaycanın milli komandası dünya ikincisi olub.[18]
2009-cu ildə qadın güləşi üzrə Azərbaycanın milli komandası komanda hesabında dünya çempionu olub.[19]
2023 və 2024-cü illərdə keçirilən dünya çempionatlarında yunan-Roma güləşi üzrə Azərbaycanın milli komandası komanda hesabında dünya çempionu olub.[20][21]
| İl | Yarışın adı | Qızıl | Gümüş | Bürünc | Cəmi |
| 1994 |  Türkiyə
|
0 | 1 | 0 | 3 |
 Finlandiya
|
0 | 2 | 0 | ||
| 1998 |  İran
|
0 | 1 | 0 | 1 |
| 2002 | İran
|
0 | 1 | 0 | 2 |
 Rusiya
|
1 | ||||
| 2003 | ABŞ
|
1 | 0 | 0 | 1 |
| 2006 | Çin
|
0 | 1 | 1 | 2 |
| 2007 |  Azərbaycan
|
1 | 0 | 1 | 2 |
| 2008 | Yaponiya
|
0 | 0 | 1 | 1 |
| 2009 |  Danimarka
|
3 | 4 | 3 | 10 |
| 2010 | Rusiya
|
2 | 2 | 3 | 7 |
| 2011 | Türkiyə
|
2 | 1 | 5 | 8 |
| 2013 |  Macarıstan
|
0 | 2 | 2 | 4 |
| 2014 |  Özbəkistan
|
1 | 3 | 3 | 7 |
| 2015 | ABŞ
|
2 | 3 | 3 | 8 |
| 2016 | Macarıstan
|
0 | 0 | 2 | 2 |
| 2017 | Fransa
|
1 | 0 | 2 | 3 |
| 2018 | Macarıstan
|
1 | 2 | 2 | 5 |
| 2019 |  Qazaxıstan
|
1 | 3 | 2 | 6 |
| 2021 |  Norveç
|
1 | 1 | 4 | 6 |
| 2022 |  Serbiya
|
1 | 1 | 5 | 7 |
| 2023 | Serbiya
|
2 | 5 | - | 7 |
| 2024 |  Albaniya
|
3 | - | - | 3 |
| CƏMİ | 22 | 34 | 39 | 95 |
Avropa çempionatları
redaktə1993-2024-cü illərdə Azərbaycan güləşçiləri böyüklər arasında Avropa çempionatlarında 217 medal qazanıb.
2010-cu ildə Bakıda keçirilən Avropa çempionatı medalların əyarına görə, Azərbaycan güləşçilərinin ən uğurlu nəticəsidir.[22]
2018-ci ildə Kaspiyskdə keçirilən Avropa çempionatı medalların sayına görə, Azərbaycan güləşçilərinin ən uğurlu nəticəsidir[23].
Sərbəst güləş üzrə Azərbaycan yığması 4 dəfə (2009, 2017, 2022, 2023) komanda hesabında Avropa çempionu olub[24][25][26][27].
2022-ci il yunan-Roma güləşi üzrə Azərbaycanın milli komandası Avropa çempionu olub.[28]
| İl | Yarışın adı | Qızıl | Gümüş | Bürünc | Cəmi |
| 1993 | Türkiyə
|
1 | 2 | 0 | 3 |
| 1994 |  İtaliya
|
1 | 0 | 0 | 1 |
| 1995 |  İsveçrə
|
2 | 0 | 1 | 3 |
| 1996 | Macarıstan
|
1 | 0 | 2 | 3 |
| 1997 |  Polşa
|
0 | 1 | 0 | 1 |
| 1998 |  Belarus
|
0 | 1 | 0 | 1 |
| 1999 |  Bolqarıstan
|
0 | 0 | 1 | 1 |
| 2002 | Azərbaycan
|
1 | 1 | 1 | 3 |
| 2003 |  Latviya
|
1 | 0 | 0 | 1 |
| 2004 | Türkiyə
|
0 | 0 | 1 | 1 |
| 2005 | Bolqarıstan
|
1 | 1 | 0 | 2 |
| 2006 | Rusiya
|
0 | 1 | 2 | 3 |
| 2007 | Bolqarıstan
|
1 | 0 | 1 | 2 |
| 2008 | Finlandiya
|
2 | 1 | 4 | 7 |
| 2009 |  Litva
|
5 | 2 | 2 | 9 |
| 2010 | Azərbaycan
|
7 | 2 | 1 | 10 |
| 2011 |  Almaniya
|
6 | 0 | 8 | 14 |
| 2012 | Serbiya
|
2 | 0 | 4 | 6 |
| 2013 |  Gürcüstan
|
0 | 1 | 6 | 7 |
| 2014 | Finlandiya
|
3 | 5 | 2 | 10 |
| 2015 | Azərbaycan
|
6 | 2 | 7 | 15 |
| 2016 | Latviya
|
2 | 2 | 4 | 8 |
| 2017 | Serbiya
|
2 | 3 | 3 | 8 |
| 2018 | Rusiya
|
4 | 5 | 9 | 18 |
| 2019 |  Rumıniya
|
4 | 2 | 7 | 13 |
| 2020 | İtaliya
|
2 | 2 | 9 | 13 |
| 2021 | Polşa
|
1 | 2 | 5 | 8 |
| 2022 | Macarıstan
|
3 | 6 | 7 | 16 |
| 2023 |  Xorvatiya
|
5 | 6 | 3 | 14 |
| 2024 | Rumıniya
|
5 | 3 | 8 | 16 |
| CƏMİ | 68 | 51 | 98 | 217 |
Dünya Kuboku
redaktəAzərbaycan güləş yığmaları 3 dəfə Dünya Kubokuna sahib olub.
2004-cü ildə Bakıda keçirilən yarışda finalda Rusiya yığmasına qalib gələn sərbəst güləş üzrə milli komanda kuboka sahib çıxıb[29].
2009-cu ildə Sərbəst güləşçilər İranda keçirilən Dünya Kubokunun finalında isə yerli komandaya qalib gələrək 2-ci dəfə kuboka sahib çıxıb[30].
2015-ci ildə Tehranda keçirilən yarışda finalda Yunan-Roma güləşi üzrə milli Rusiya yığmasına qalib gələrək Dünya Kubokuna sahib çıxıb.[31]
İstinadlar
redaktə- ↑ "Mikayıl Cabbarov Azərbaycan Güləş Federasiyasının prezidenti seçilib - AZƏRTAC (azertag.az)". 2022-01-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-02-13.
- ↑ "Azərbaycan Güləş Federasiyanın yaranma tarixi". 2021-04-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-04-01.
- ↑ "Azərbaycan Güləş Federasiyanın yaranma tarixi - Azərbaycan Güləş Federasiyası (awf.az)". 2021-04-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-04-01.
- ↑ "Mikayıl Cabbarov Azərbaycan Güləş Federasiyasının prezidenti seçilib | Report.az". 2023-02-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-02-13.
- ↑ "Bədən tərbiyəsi və idman haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASININ QANUNU". 2023-03-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-13.
- ↑ "BAKIDA SƏRBƏST GÜLƏŞ ÜZRƏ 45-Cİ AVROPA ÇEMPİONATI BAŞA ÇATMIŞDIR - AZƏRTAC (azertag.az)". 2023-06-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-13.
- ↑ "AZƏRBAYCAN KOMANDASI SƏRBƏST GÜLƏŞ ÜZRƏ DÜNYA KUBOKU UĞRUNDA TURNİRİN FİNALINA ÇIXMIŞDIR - AZƏRTAC (azertag.az)". 2023-06-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-13.
- ↑ "DÜNYA ÇEMPİONATINDA İŞTİRAK EDƏCƏK ÖLKƏLƏRİN İDMANÇILARI BAKIYA GƏLİRLƏR - AZƏRTAC (azertag.az)". 2023-06-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-13.
- ↑ "Prezident İlham Əliyev Bakıda keçirilən güləş üzrə Avropa çempionatının qalibi olmuş Azərbaycan idmançılarını, onların məşqçilərini və Milli Güləş Federasiyasının rəhbərliyini qəbul etmişdir (anl.az)". 2023-03-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-13.
- ↑ "Bakıda sərbəst güləş üzrə böyüklər arasında dünya Kuboku yarışları keçiriləcəkdir - AZƏRTAC (azertag.az)". 2023-06-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-13.
- ↑ "Bakıda yeniyetmələrin Dünya çempionatının açılış mərasimi keçirilib (sia.az)". 2023-03-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-13.
- ↑ "Yunan-Roma güləşi üzrə Dünya Kuboku Bakıda keçiriləcək (FOTO) (trend.az)". 2023-03-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-13.
- ↑ www.endorphin.az. "Parisə gedən yol Bakıdan keçir". olympic.az (ingilis). İstifadə tarixi: 2024-12-03.
- ↑ "Bakıda ilk dəfə güləş üzrə U-23 Avropa çempionatı keçiriləcək". Report İnformasiya Agentliyi (az.). 2024-05-03. İstifadə tarixi: 2024-12-03.
- ↑ "Azərbaycan güləşçiləri London Olimpiadasında iki qızıl medal qazanıblar". Trend.Az (az.). 2012-08-11. İstifadə tarixi: 2024-12-03.
- ↑ "Olimpiya Oyunları tarixində yeni səhifə - 9 medal -". Newsport.az. İstifadə tarixi: 2024-12-03.
- ↑ "Azərbaycan güləşində yeni tarix – 10 medal - 3 qızıl, 4 gümüş, 3 bürünc - Azərbaycan Güləş Federasiyası (awf.az)". 2023-02-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-02-13.
- ↑ (PDF) https://cdn.uww.org/s3fs-public/2023-01/final-book-11b2a4c1-2d62-11ed-8ca8-06b1e9be04dc.pdf?VersionId=X9GZWHERL8CPTDtzLf3.00dPcCC7D42v (#bare_url_missing_title). 2023-02-13 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2023-02-13.
- ↑ "QADINLARDAN İBARƏT AZƏRBAYCAN YIĞMASI DÜNYA ÇEMPİONU OLMUŞDUR - AZƏRTAC (azertag.az)". 2023-06-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-13.
- ↑ "Yunan-Roma güləşi üzrə millimiz komanda hesabında dünya çempionu oldu". Oxu.Az (az.). 2023-09-24. 2023-10-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-10-23.
- ↑ www.endorphin.az. "Yunan-Roma güləşi üzrə milli komandamız ardıcıl ikinci..." olympic.az (ingilis). İstifadə tarixi: 2024-12-03.
- ↑ "AZƏRBAYCANIN SƏRBƏST GÜLƏŞ ÜZRƏ YIĞMA KOMANDASI AVROPA ÇEMPİONATINDA BİRİNCİ YERİ TUTMUŞDUR". 2023-06-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-02-13.
- ↑ (PDF) https://uww.org/sites/default/files/2018-05/results_04_kaspiisk.pdf (#bare_url_missing_title). 2023-02-13 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2023-02-13.
- ↑ "AZƏRBAYCANIN SƏRBƏST GÜLƏŞ ÜZRƏ YIĞMA KOMANDASI AVROPA ÇEMPİONATINDA BİRİNCİ YERİ TUTMUŞDUR - AZƏRTAC (azertag.az)". 2023-06-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-02-13.
- ↑ (PDF) https://cdn.uww.org/s3fs-public/2018-02/results_05_novisad_v2.pdf?VersionId=e5S.y..SA303nYBDMN5Wd.OyAFE.XjzE (#bare_url_missing_title). 2022-12-03 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2023-02-13.
- ↑ "Sərbəst güləş üzrə Azərbaycan millisi üçüncü dəfə Avropa çempionu olub - AZƏRTAC (azertag.az)". 2022-08-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-02-13.
- ↑ "Azərbaycanın sərbəst güləş yığması Avropa çempionu olub". 2023-05-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-05-09.
- ↑ (PDF) https://cdn.uww.org/s3fs-public/2022-04/2022_senior_european_championships_official_results.pdf?VersionId=KEoKJnjfNdVsB13voNEJO9gMUHnyIlq0 (#bare_url_missing_title). 2022-04-03 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2023-02-13.
- ↑ "AZƏRBAYCAN GÜLƏŞÇİLƏRİ DÜNYA KUBOKUNU QAZANDILAR - AZƏRTAC (azertag.az)". 2023-06-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-02-13.
- ↑ "AZƏRBAYCAN YIĞMASI DÜNYA KUBOKUNU QAZANMIŞDIR - AZƏRTAC (azertag.az)". 2023-06-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-02-13.
- ↑ "Yunan-Roma güləşi üzrə Azərbaycan millisi ilk dəfə dünya kubokuna sahib olub VİDEO - AZƏRTAC (azertag.az)". 2019-10-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-02-13.
