Isbara Teris Xaqan - Wikipedia
İşbara Teriş Tunqa xaqan (əsl adı Aşina Tunqa 阿史那同俄, taxt adı İşbara Teriş xaqan 沙钵罗咥利失可汗) — Göytürk xaqanı.
Bars İşbara Teriş Tunqa xaqan | |
---|---|
沙缽羅咥利失可汗 | |
634 – 639 | |
Əvvəlki | Nişa Tulu xaqan |
Sonrakı | Yükük şad |
Qərb Göytürklərinin şərq xaqanı | |
638 – 659 | |
Sonrakı | İl Külüg şad |
Şəxsi məlumatlar | |
Vəfat tarixi | |
Vəfat yeri | Yeddisu |
Atası | Bağa Şad |
Dini | Tenqriçilik |
Hakimiyyəti
redaktəQardaşı Nişa Tulu xaqandan sonra taxta gəlmişdi. Hakimiyyətə gəldikdən sonra ilk işi Tan sülaləsi ilə dost əlaqələri qurmaq oldu. Nuşibilər Tulular arasındakı mübarizədən bezən xaqan 635-ci ildə onların hərəsini 5 aymaka böldü. Lakin bu yenilik güclənməkdən çox zəifləməyə apardı. Tun Tudunun başçılıq etdiyi həmin tayfalar üsyan etdi və xaqanı devirdilər. Qardaşı Böri şadla Qaraşəhərə qaçan xaqan tezliklə nuşibilərin başçısı Assık Kül-Erkin tərəfindən hakimiyyətə qaytarıldı.
İkinci hakimiyyəti
redaktəAssık Kül-Erkinin vasitəçiliyi ilə İli çayı sülhünü imzalayan tayfalar faktiki olaraq xaqanlığı iki yerə böldülər.[1] Qərbdə Tuluların dəstəklədiyi əslən Şərqi Göytürk xaqanlığından olan İllig xaqanın oğlu Yükük şad hakimiyyətə gəldi, İşbara isə İli çayından şərqdə hakimiyyətdə qalmağa davam etdi.
Ölümü
redaktə659-cu ildə Tan sülaləsinin Yeddisunu işğalı nəticəsində İşbara xaqan öldürüldü.
İstinadlar
redaktə- ↑ "Early Türks: Essays on history and ideology", Almaty, Daik-Press, 2002, p. 207, 209, 239, ISBN 9985-4-4152-9