Qulaq - Wikipedia

Bu məqalə eşitmə orqanı haqqındadır. SSRİ dövlət qurumu üçün QULAQ səhifəsinə baxın.

Qulaq ― eşitməni və məməlilərdə vestibulyar sistemdən istifadə edərək bədən tarazlığını təmin edən orqandır. Qulaq 3 hissədən ibarətdir.

Xarici qulaq təşkil olunub:

• Orta qulaq
• Daxili qulaq
• Xarici qulaq
• Qulaq seyvanı və
• Qulaq kanalından

Qulaq kanalının dərinliyində xarici qulaq ilə orta qulağı ayıran təbil pərdəsi yerləşir. Orta qulaq təbil pərdəsində yerləşən, hava ilə dolu boşluqdur. Hava, burnun arxasından Yevstax borusu adlı kanal ilə orta qulağa daşınır. Yevstax borusunun funksiyası, orta qulaq boşluğundakı havanın təzyiqi ilə atmosfer təzyiqini eyniləşdirməkdir. Səs dalğalarının qulaq pərdəsində yaratdığı titrəyiş, orta qulaq boşluğundakı sümükcüklər ilə (çəkic, zindan, üzəngi) daxili qulağa verilir və səsi beyinə ötürən siniri oyadır.^[1] Qulaqda küy qulaq burun boğaz sahəsində xəstələri çox narahat edən və müalicəsi çətin olan patalogiyalardan biridir. Tinnitus - qulaq küyü ya da uğultu olaraq ifadə edilən bu vəziyyət xəstələrin realda olmayan səsləri bir və ya hər iki qulağında və ya kəllə boşluğunda eşitməsini ifadə etməsidir. Bəzən bu səslər xəstələri o qədər narahat edir ki, xəstələrin günlük yaşantısını və psixoloji vəziyyətlərini poza bilir. Hətta yuxu rejimlərini belə alt-üst edə bilir. Adətən, küylərin yaranmasında təhlükəli patologiyalar olmasa da eşitmə itkisi ilə bərabər olarsa bu ciddi patologiyaya işarət edə bilər. Bu səbəbdən tinnitus önəmli bir əlamətdir.

Qulaq küyü — yüngül dərəcədə - sadəcə səssiz mühitdə hiss oluna bilər və ya şiddətli dərəcədə hiss oluna bilər. Həm davamlı, həm də fasiləli ola bilər. Su şırıltısı səsi, külək səsi, zəng səsi, fit səsi, milçək vızıltısı səsi, yüngül motor gurultusu səsi kimi muxtəlif səkildə xəstələr tərəfindən ifadə oluna bilər. Küyün səsi həm stabil qala, həm də baş və çənə oynağının hərəkətinə bağlı olaraq arta bilər.^[2]

Qulaq kanalımız özünü təmizləyən bir orqanır. Lakin qulağın kirini təmizləmək üçün pambıqlı qulaq çöplərindən istifadə edirik. Mütəxəssislər bildirir ki, bu təmizləyici çöplərdə qulağın sağlamlığını ciddi şəkildə təhdid edən gizli təhlükələri var. Ona görə də, ondan istifadə edərkən ehtiyatlı olmaq lazımdır. Həkimlər bildirir ki, qulaq kirini müəyyən fasilələrlə təmizləmək çox vacibdir, ancaq bunu edərkən qulaq sağlamlığınıza zərər verməməlisiniz.^[3]