Asiq Fetulla - Wikipedia
Aşıq Fətulla Göyçəli (tam adı: Əliyev Fətulla Əbdüləzim oğlu; 1941, Nərimanlı, Basarkeçər rayonu) – müəllim, ustad aşıq, "Əməkdar mədəniyyət işçisi", Azərbaycan Aşıqlar Birliyinin üzvü.[1]
Aşıq Fətulla | |
---|---|
Fətulla Əbdüləzim oğlu Əliyev | |
| |
Doğum tarixi | 1941 |
Doğum yeri | |
Milliyyəti | azərbaycanlı |
Təhsili | |
Fəaliyyəti | aşıq |
Əsərlərinin dili | Azərbaycan dili |
Üzvlüyü | |
Mükafatları | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
redaktəAşıq Fətulla Göyçəli 1941-ci ildə Göyçə mahalının Söyünquluağalı (Nərimanlı) bölgəsində Əbdüləzim kişinin ailəsində dünyaya göz açmışdır.[2] Kiçik yaşlarından saza-sözə böyük maraq göstərmişdir. Aşıq Fətullanın formalaşmasında məlahətli və zil səs tembri olan atası Əbdüləzim kişinin müstəsna rolu olmuşdur.[3]
1948–1953-cü illərdə Qərbi Azərbaycanda yaşayan azəri türkləri doğma yurd-yuvalarından deportasiya olunarkən Əbdüləzim kişi də öz ailəsi ilə birlikdə Bərdə rayonunun Kətəlparaq kəndində məskunlaşırlar. Göyçənin Yarpızlı kəndindən olan Aşıq İman öz ailəsi ilə həmin kəndə pənah gətirir. Aşıq İmanın Əbdüləzim kişinin boş qalan evində özünə sığınacaq tapması balaca Fətullanın gələcək həyatının müəyyənləşməsində tramplinə çevrilir. Aşıq İman 1953-cü ilə qədər Fətullanı öz balası kimi bəsləmiş, aşıqlıq sənətinin ibtidai mərhələsini, oturub-durmağı, məclisdə davranış qaydalarını öyrətmiş, özü ilə el şənliklərinə aparmışdı. Deportasiya olunmuşlardan bəziləri öz ata-baba yurdlarına qayıtmalı oldular. Məlahətli zil-səs tembrinə malik Fətullanı ustad aşıqlar özləri ilə birlikdə toy şənliklərinə dəvət etməyə başlayırlar. 17 yaşlı Fətulla qonşu Qanlı kəndində toyda dövran edərkən Aşıq Alının şəirdi Aşıq Qulunun yetirməsi olan Qannılı Aşıq Mehdi ilə tanış olur.
Aşıq Mehdi bir gün Nərimanlı kəndinə gəlir. Əbdüləzim kişidən təvəqqə edir ki, Fətullanı ona şəirdliyə versin. Gənc aşıq Fətulla iki il müddətində bu sənətin demək olar ki, bütün sirlərini Aşıq Mehdidən öyrənir. Sonrakı iki ili isə Aşıq Ələsgərin oğlu Aşıq Talıba qulluq etmiş, Ələsgər dünyasının görünən və görünməyən tərəflərinə yaxından bələd olmuş, faktiki olaraq Ulu Göyçənin qoşa zirvələri olan Alı-Ələsgər məktəbinin nümunəvi məzunu olmuşdur. Aşıqlıq sənəti ilə yanaşı ədəbiyyatımıza, tariximizə olan maraq onu H. Zərdabi adına Gəncə (Kirovabad) Pedoğoji İnstitutuna gətirmiş və dil-ədəbiyyat fakültəsini müvəffəqiyyətlə bitirmişdir. Təxminən 22–23 yaşlarından müstəqil olaraq el şənliklərinə dəvətlər almış, bəzən aylarla dalbadal şənliklər keçirməli olmuş, ağır-ağır məclislər yola salmış, Alı-Ələsgər məktəbindən aldığı dərs onu heç vaxt peşman etməmiş, əksinə, həmişə meydanda məğrur dayanmağına səbəb olmuşdur.[4]
1988-ci il deportasiyasından sonra Gəncə şəhərində məskunlaşan Aşıq Fətulla Qayıbov adına musiqi məktəbində şəxsi təşəbbüsü ilə ilk dəfə olaraq saz sinfi açmış çoxlu tələbələr yetirmiş, sənətin ecazkar sirlərini onlara öyrətmişdir.
1992-ci ildən etibarən mütəmadi olaraq döyüş bölgələrinə səfərlər etmiş, Qazaxdan Füzuliyə qədər əsgərlər qarşısında çıxışlar etmiş, vətənpərvərlik və qəhrəmanlıq nəğmələriylə onları qələbəyə səsləmişdir. Azərbaycan Aşıqlar birliyinin üzvüdür.
Azərbaycan Aşıqlar Birliyinin Gəncə filialında yaxından iştirak edir, tez-tez bölgələrdə olur, bilik və bacarığını gənc aşıqlara öyrədir.
Göygöl rayon icra hakimiyəti təntənəli surətdə Aşıq Fətulla Əliyevin 65 illik yubileyini keçirmiş, onu rayon icra hakimiyyətinin fəxri fərmanı ilə təltif etmiş, 70 illik yubileyi ilə əlaqədar isə xalqımız qarşısında xidmətlərinə görə fəxri ad üçün Mədəniyyət və Turizm nazirliyinə təqdimat göndərmişdir. Əlli ildən artıq aşıqlıq etmiş Aşıq Fətulla Göyçəli "Göyçəsiz dağlardan yaman küsmüşəm", "Yurd yeri" və "Göyçə dahilər yurdudur" kitablarının müəllifidir.
Aşıq Ələsgərin "190 illik yubileyi" ilə əlaqədar çıxışına görə Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi tərəfindən fəxri fərman və pul mükafatı ilə təltif olunmuşdur.
Mükafatları
redaktəAzərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin sərəncamı ilə 15 iyul 2016-cı ildə "Əməkdar mədəniyyət işçisi" fəxri adı ilə təltif edilib.[5]
Kitabları
redaktə- Göyçəsiz dağlardan yaman küsmüşəm
- Yurd yeri
- Göyçə dahilər yurdudur
Filmoqrafiya
redaktəİstinadlar
redaktə- ↑ Günümüzün ustad aşıqları: Fətulla Göyçəli (PDF) (az.). Bakı: “Elm və təhsil”. 2016. 2018-01-24 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2018-01-24.
- ↑ "Sazlı-sözlü Göyçə (II kitab)" (PDF) (az.). Elm və təhsil. 2018. 2018-06-01 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2018-06-01.
- ↑ Eldar İsmayıl, "Oğuz yurdun övladları", I kitab, Bakı, "Təbib", 1999. 312-ci səhifədə.
- ↑ Əlişir Hacıyev, "Aşıq Fətulla Göyçəli" məqaləsi.
- ↑ "Azərbaycan aşıqlarına "Əməkdar mədəniyyət işçisi" fəxri adının verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 15 iyul 2016-cı il tarixli Sərəncamı". Azərbaycan Respublikası Prezidentinin rəsmi internet saytı (az.). president.az. 15.07.2016. 2016-07-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-07-16.