Asiq Ekber Ceferov - Wikipedia

Aşıq Əkbər Zərbalı oğlu Cəfərov 1933-cü ildə Tovuz rayonunun Bozalqanlı kəndində dünyaya göz açıb.^[1] Saza-sözə vurğun olan Əkbər bir çox böyük ustad sənətkarların – Aşıq Mirzə Bayramovun, Aşıq Məhəmməd Rzayevin, Aşıq Hüseyn Dəmirçinin, Aşıq Yusif Həsənovun, Aşıq Mikayıl Azaflının, Aşıq Yunis Həsənovun, Aşıq Vəli Qaraxanlının yanında şəyirdlikdən ustadlığa qədər yüksəlib. Əsas müəllimi isə aşıq dastanlarının mahir bilicisi, böyük ustad, Aşıq Hüseyn Bozalqanlının bacısı oğlu Aşıq Qədir İsmayılov olub.

Sazdan əvvəl balabanda, zurnada, tütəkdə əksər aşıq havalarını, el havalarını məharətlə ifa edən Aşıq Əkbər böyük ustad Mikayıl Azaflı və Yusif Yusifovun təkidi ilə cavanlığından sırf aşıqlığa keçərək, könlünü həmişəlik saza-sözə bağlayır.

Aşıqlar adətən zil, orta və bəm köklərdən birində oxuya bilirlər. Aşıq Əkbər isə hər üç kökdə böyük ustalıq və məharətlə oxuya bilirdi. El ona "Zilxan" təxəllüsünü boş yerə verməmişdi. Əkbərin əsas özəlliklərindən biri də ondan ibarətdir ki, aşıq musiqisi ilə yanaşı, muğam və təsniflərimizi də gözəl ifa edirdi. Oxuduğu "Heyratı", "Mənsuriyyə", "Dilkeş", "Zabul segah"ı ilə hər kəsi heyrətləndirərdi.

Gözəl saz çalmaq, dastanlar söyləməklə yanaşı, Aşıq Əkbər öz şeirləri ilə də ad-san qazanıb. Onun "Dağlar", "Bənövşələr", "Mənim", "Doymaq olmaz", "Sözüm olsun" və s. gəraylıları, ""Deyirəm", "Bizimdir", "Gözəl vətənim", "İstərəm", "Bəxtəvər" və s. qoşmaları, "Yaradar məni", "Yaralar məni", "Deyim", "Haqqı danısan" və s. təcnisləri, "Can demə", "Şaxtadır", "Düşmüşəm" və s. divaniləri, "Gəzirəm", "Çayçının qızı" müxəmməsləri, cığalı təcnisləri, dodaqdəyməz təcnisləri, deyişmələri oz dövrünün dillər əzbəri olmuşdu. O, həm də "Leyli və Məftun" dastanının müəllifidir.

Aşıq Əkbər vətənə, millətə, torpağa çox bağlı bir insan idi. "Vətən deyib dil-dil ötən, gümüş telli sazım var" – deyən ustadın yaradıcılığında vətənə məhəbbət, torpağa bağlılıq, millətə sədaqəthəmişə ön planda olub.

Aşıq Əkbər 1990-cı il avqustun 24-də vəfat edib.^[2]

• Abdullayeva, S. Ustad aşıq Əkbər Cəfərovun 80 illik yubileyi qeyd olunub: [R.Behbudov adına Mahnı Teatrında] //525 -ci qəzet.- 2013.- 2 oktyabr. - S.7.
• Fərəcov, S. “Vətən deyib dil-dil ötən gümüş telli sazım var”: [Azərbaycan Dövlət Mahnı Teatrında ustad aşıq Əkbər Cəfərovun 80 illik yubileyi qeyd olunmuşdur] //Mədəniyyət.- 2013.- 2 oktyabr.- S. 13.
• Paşayeva, Q. İlahi səsin möcüzəsi: [Aşıq Əkbər haqqında] //Mədəni həyat. - 2013.- № 9.- S. 35-37.

• Aşıq Əkbər Arxivləşdirilib 2012-05-09 at the Wayback Machine